ΓΣΕΕ: Επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας των εργαζομένων
Επιστολή στην υπουργό Εργασίας, Δόμνα Μιχαηλίδου, απέστειλε η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ), τονίζοντας την επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας των εργαζομένων και της διασφάλισης αξιοπρεπών όρων εργασίας και διαβίωσης, με αφορμή την ενημέρωση της Συνομοσπονδίας από το αρμόδιο υπουργείο για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Συνασπισμό για την Κοινωνική Δικαιοσύνη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
Θέμα: «Συμμετοχή της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Συνασπισμό για την Κοινωνική Δικαιοσύνη»
Κυρία Υπουργέ,
Με την από 23-5-2024 επιστολή σας μας ενημερώσατε για την απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης να προσχωρήσει στον Παγκόσμιο Συνασπισμό για την Κοινωνική Δικαιοσύνη, που αποτελεί πρωτοβουλία του Γενικού Διευθυντή του ILO, με στόχο την ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών και δράσεων για την κοινωνική δικαιοσύνη και την αξιοπρεπή εργασία. Θεωρούμε θετική, σε επίπεδο αρχών, τη συμμετοχή στον ενλόγω Συνασπισμό για την προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε παγκόσμιο επίπεδο, την προώθηση της αξιοπρεπούς εργασίας και της κοινωνικής ένταξης, την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, των διακρίσεων και του αποκλεισμού, την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία του περιβάλλοντος και την ενίσχυση των θεσμών του κοινωνικού διαλόγου.
Οι διαδοχικές οικονομικές και κοινωνικές κρίσεις των τελευταίων ετών έχουν εντείνει την φτώχεια και τις ανισότητες τόσο εντός όσο και μεταξύ των χωρών σε πολλά μέρη του κόσμου, με σοβαρό αντίκτυπο στον κόσμο της εργασίας, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ενίσχυση προστασίας των εργαζομένων και τη διασφάλιση αξιοπρεπών όρων εργασίας και διαβίωσης.
Όπως προαναφέραμε, ο Παγκόσμιος Συνασπισμός για την Κοινωνική Δικαιοσύνη, αποτελεί πρωτοβουλία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), η οποία προϋποθέτει τον έμπρακτο σεβασμό από τα Κράτη Μέλη των θεμελιωδών αρχών και κανόνων που προστατεύονται από Διεθνείς Συμβάσεις Εργασίας και λειτουργεί με βάση τις αρχές του θεσμικού τριμερούς κοινωνικού διαλόγου και της τακτικής, ενεργούς και ουσιαστικής συμμετοχής των εθνικών κοινωνικών εταίρων στις διαδικασίες διαμόρφωσης και εφαρμογής της εθνικής πολιτικής για την εργασία και των συναφών με αυτή πεδίων. Δυστυχώς ο θεσμικός τριμερής κοινωνικός διάλογος, όπως και οι υφιστάμενες νομοθετικά δομές του, στη χώρα μας έχουν υποπέσει, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σε καθεστώς αδράνειας, κατάσταση η οποία επισημαίνεται σταθερά μέχρι και σήμερα στις παρατηρήσεις των οργάνων ελέγχου του ILO. Η ΓΣΕΕ έχει εκφράσει επανειλημμένα την έντονη ανησυχία της για το έλλειμμα κοινωνικής συμμετοχής και κοινωνικού ελέγχου ενώ η ανάγκη αποκατάστασης του θεσμικού κοινωνικού διαλόγου έχει αποτελέσει όρο Εθνικών Γενικών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.), όπως και διμερών Κοινών Συμφωνιών και Δηλώσεων των εθνικών κοινωνικών εταίρων από το 2011 και μετά, στο πλαίσιο μάλιστα και σχετικών τεχνικών βοηθειών που παρασχέθηκαν από το ILO προς την Ελλάδα.
Με τα δεδομένα αυτά, είναι αναγκαία η άμεση αποκατάσταση της λειτουργίας και της ισότιμης συμμετοχής στα θεσμοθετημένα όργανα κοινωνικού διαλόγου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, τα θεματικά πεδία των οποίων σχετίζονται άμεσα και με τον σχεδιασμό των δράσεων συμμετοχής στην παγκόσμια αυτή σύμπραξη.
Όπως είναι γνωστό, προτεραιότητα της ΓΣΕΕ παραμένει η αποκατάσταση της καθολικότητας και της δεσμευτικότητας των όρων της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. (μισθολογικών και μη) και η επαναφορά στους εθνικούς κοινωνικούς εταίρους της αποκλειστικής αρμοδιότητας καθορισμού του κατώτατου μισθού /ημερομισθίου. Η αποκατάσταση του ρυθμιστικού πεδίου της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. αποτελεί, εκτός όλων των άλλων, εκπλήρωση των υποχρεώσεων της χώρας για ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας του Συμβουλίου Ε.Ε., που εκδόθηκε στις 4-10-2022. Η Οδηγία αυτή, όπως είναι γνωστό, επιβάλει την ενίσχυση του ρόλου των συλλογικών διαπραγματεύσεων στον καθορισμό των μισθών και η οποία υποχρεώνει τα κράτη με ποσοστό κάλυψης από σ.σ.ε. κάτω του 80% (όπως η Ελλάδα) να καταστρώσει σχέδιο δράσης για την αύξηση του ποσοστού αυτού κάλυψης. Με δεδομένο ότι οι ρυθμίσεις της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. καθορίζουν τους ελάχιστους όρους εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας και δεσμεύουν όλους ανεξαιρέτως τους εργοδότες της χώρας, ως προς τα κατώτατα αυτά όρια, η επαναφορά της αρμοδιότητας ρύθμισης του κατώτατου μισθού από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. θα οδηγήσει αναπότρεπτα και στην αύξηση του ποσοστού κάλυψης από σ.σ.ε., γεγονός που θα ενισχύσει την προστασία των εργαζομένων και θα υπηρετήσει αποτελεσματικά το στόχο της κοινωνικής δικαιοσύνης. Ειδικά η κατάργηση της Εθνικής Γενικής ΣΣΕ ως σταθερού μηχανισμού διαμόρφωσης του κατώτατου μισθού μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων, αποτελεί ζήτημα αιχμής και αντικείμενο διαρκούς προσφυγής της ΓΣΕΕ από το 2010 και μετά στο ILO, τα ελεγκτικά όργανα του οποίου έχουν απευθύνει επανειλημμένα παρατηρήσεις προς την Ελλάδα, στις οποίες δεν υπάρχει συμμόρφωση από τη χώρα μας, όπως αναφέρουμε και στις επείγουσες παρατηρήσεις μας του Αυγούστου 2023 για την παραβίαση των θεμελιωδών ΔΣΕ.
Το Υπουργείο Εργασίας οφείλει να στηρίξει έμπρακτα την προώθηση των στόχων της νέας αυτής πρωτοβουλίας του ILO για την κοινωνική δικαιοσύνη, αποκαθιστώντας πρωτίστως το ρυθμιστικό ρόλο της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού και τη λειτουργία του θεσμικού τριμερούς κοινωνικού διαλόγου. Εφόσον ενημερωθούμε από το Υπουργείο Εργασίας για το πλαίσιο συμμετοχής της χώρας μας στη διεθνή αυτή σύμπραξη, η ΓΣΕΕ θα συμμετάσχει με τις θέσεις και προτάσεις της, σε συντονισμό με τη Διεθνή Συνδικαλιστική Συνομοσπονδία Εργαζομένων (ITUC) και την Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC), υπηρετώντας σταθερά τις θέσεις και αρχές της, για την προστασία των εργαζομένων και τη διασφάλιση αξιοπρεπών όρων εργασίας και διαβίωσης.