Εγκύκλιος επί τη Επέτειο των Ελευθερίων του Ιάσμου

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,                                           

Μὲ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ ἐφέτος συμπληρώνονται 105 χρόνια ἀπό τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἰάσμου καί τήν ἐνσωμάτωσή του στόν ἐθνικό κορμό τῆς Πατρίδος μας. Κατόπιν τῆς ὑπογραφῆς τοῦ σχετικοῦ Προεδρικοῦ Διατάγματος (Φ.Ε.Κ. 77/τ.Α΄/29-05-2024), ἑτοιμαζόμαστε νὰ ἑορτάσουμε γιὰ πρώτη φορά ἐπισήμως τὰ «Ἐλευθέρια» τοῦ Ἰάσμου. Ἡ ἑορτή τῶν «Ἐλευθερίων» ἀποδίδει τὴν ὀφειλομένη τιμή στοὺς ἥρωες προγόνους μας, τῶν ὁποίων τὸ αἷμα πότισε τὸ δένδρο τῆς Ἐλευθερίας καὶ ἡ ὑπέρτατη θυσία τους ἀπέφερε τὸ ποθούμενο, τὴν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἰάσμου, τήν 6^η Ὀκτωβρίου τοῦ 1919. Ἡμέρα κατά τὴν ὁποία τὸ 25^ο Ἑλληνικὸ Σύνταγμα Πεζικοῦ ἐλευθέρωσε τὸν Ἴασμο. Ἦταν ἡ δεύτερη φορά, ὁριστικὴ τώρα πιά, τῆς ἐνσωμάτωσης καὶ τοῦ Ἰάσμου στὴν μητέρα Ἑλλάδα.

Κατὰ τὰ ἐρευνηθέντα ἀπὸ τὴν ἐπιστήμη τῆς ἱστορίας, τὸ ἡμιαστικὸ κέντρο τοῦ Ἰάσμου ἱδρύθηκε στὶς ἀνατολικὲς ὑπώρειες τῆς ὁροσειρᾶς τῆς Ροδόπης, στὴν δυτικὴ σκιὰ τῆς μοναστικῆς πολιτείας τοῦ Παπικίου ὄρους. Παρὰ τὴν ἐγγύτητά του μὲ αὐτὸ τὸ ἐπιβλητικὸ μοναστικὸ κέντρο τῶν ὑστεροβυζαντινῶν χρόνων, δὲν εὐτύχησε νὰ εὐεργετηθεῖ ἀπὸ τὴν πνευματική του δραστηριότητα, καθ’ ὅσον ἡ ἵδρυσή του ἕπεται χρονικὰ τῆς παρακμῆς καὶ ἐγκατάλειψης τῆς μοναστικῆς πολιτείας, ἀλλὰ καὶ τῆς ὀθωμανικῆς κατάκτησης, τοῦ 14^ου αἰῶνος. Μποροῦμε νὰ εἰκάσουμε, λόγῳ καὶ τῆς ἐγγύτητας, ὅπως καὶ τῶν τοπικῶν ἱστορικῶν ἐξελίξεων, ὅτι οἰκίστηκε καὶ μεγε-θύνθηκε δημογραφικὰ ἐξαιτίας τῆς παρακμῆς τοῦ γειτονικοῦ, ἐπιμελῶς ὀχυρωμένου καὶ ἐπιλεγμένου στρατηγικὰ Περιθεωρίου, πάλαι ποτὲ διαλαμψάσης Ἐπισκοπικῆς ἕδρας καὶ ἐπιμελῶς ὀχυρωμένου λιμανιοῦ. Ἡ σταδιακὴ παρακμὴ καὶ ἐγκατάλειψη τοῦ Περιθεωρίου ἀπὸ τὸν πληθυσμό του, ἐξώθησε μέρος τῆς ἑλληνορθόδοξης κοινότητας αὐτοῦ στὴν ἐπιλογὴ τῆς πλησιέστατης θέσεως τοῦ Ἰάσμου γιὰ λόγους ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ προφανεῖς.

Ὅπως ὅλες οἱ μεγάλες ἱστορικές στιγμές τοῦ Γένους μας εἶναι ἄρρηκτα συνδεδεμένες μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη καί τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἔτσι καὶ ὁ ἑορτασμός τῶν «Ἐλευθερίων» τοῦ Ἰάσμου συνδέεται ἄρρηκτα μὲ τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τὴν Ὑπέρμαχο Στρατηγό, ἡ ὁποία πάντοτε σκέπει καὶ συμπαρίσταται στοὺς ἀγῶνες τοῦ Γένους μας. Πρὸς τοῦτο ἱστορήθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος ἡ Ἱερά Εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς «Ἐγγυητρίας», ἡ ὁποία φυλάσσεται στὸν Ἱερό Ναό Ἁγίου Νικολάου Ἰάσμου καὶ ἡ Σύναξή της ἑορτάζεται τὴν 6η Ὀκτωβρίου, Ἡμέρα τῶν Ἐλευθερίων τοῦ Ἰάσμου.

Ἐφέτος, στὶς λατρευτικές Συνάξεις ποὺ θὰ τελεσθοῦν τὸ διήμερο 5^ης καὶ 6^ης Ὀκτωβρίου προσεκλήθησαν καὶ θὰ τιμήσουν τὴν Ἡμέρα τῶν Ἐλευθερίων μὲ τὴν συμμετοχή τους, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ξάνθης καὶ Περιθεωρίου κ. Παντελεήμων καὶ οἱ Θεοφιλέστατοι Ἐπίσκοποι Ταλαντίου κ. Ἐπιφάνιος καὶ Ἀμφιπόλεως κ. Χριστοφόρος. Ἡ συμμετοχή ὅλων μας, Κλήρου καὶ Λαοῦ τῆς Ροδόπης, στὶς λατρευτικές Συνάξεις ἀποτελεῖ εὐχαριστήριο αἶνο πρὸς τὸν Πανάγαθο Θεό γιά τὸ πολύτιμο ἀγαθό τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς χαρίζει, τὸ ὁποῖο ἀπετέλεσε πόθο ὁλοκλήρων γενεῶν. Παράλληλα, ἀποτίει φόρο τιμῆς καὶ ἀναγνώρισης τῶν θυσιῶν, ὅσων ἀγωνίστηκαν γιά τόν ἐρχομό τῆς εὐλογημένης καί ποθητῆς αὐτῆς ἡμέρας.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ τοπική Ἐκκλησία μᾶς προσκαλεῖ ὅλους, κάτω ἀπό τὴν σκέπη τοῦ Θεοῦ, νὰ τιμήσουμε ὀφειλετικῶς τούς ἥρωες, γνωστούς καί ἀφανεῖς, ἡ θυσία καὶ οἱ ἀγῶνες τῶν ὁποίων ὁδήγησαν στήν ἀπελευθέρωση τοῦ Ἰάσμου. Νὰ διδαχθοῦμε ἀπό τὸ παράδειγμά τους, νὰ τοὺς ὁμοιάσουμε στὴν τόλμη καὶ στὴν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη τους πρὸς τὴν Πατρίδα, ὥστε μὲ ἑνότητα καὶ ὁμοψυχία, μὲ θάρρος καί αἰσιοδοξία νά ἀντιμετωπίζουμε τὶς ἐπερχόμενες δυσκολίες καὶ τοὺς πειρασμούς.

Εὔχομαι ἀπό καρδιᾶς, Κύριος ὁ Θεός νὰ ἀναπαύει τὶς ψυχές τῶν μακαρίων ἡρώων προγόνων μας μετά τῶν ἁγίων καὶ δικαίων καὶ σὲ μᾶς νὰ χαρίζει τὸ πολύτιμο ἀγαθό τῆς ἐλευθερίας εἰς τὸ διηνεκές.

Διάπυρος πρός τὸν Κύριον εὐχέτης

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ο ΜΑΡΩΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ

ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ