Η συμβολή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να οικοδομείται επάνω σε ένα συγκροτημένο εθνικό σχέδιο για το προσφυγικό – μεταναστευτικό

Το Μεταναστευτικό-Προσφυγικό θέμα  αποτελεί σήμερα  κρίσιμο και εκρηκτικό ανθρωπιστικό, γεωπολιτικό και οικονομικό πρόβλημα, το οποίο ύστερα από τις πρόσφατες εξελίξεις, που ξεκινούν από τις αποφάσεις της Γερμανίας και καταλήγουν στο πολεμικό κλίμα της Μέσης Ανατολής, παίρνει ανεξέλεγκτες και ίσως μη διαχειρίσιμες  διαστάσεις.

Τα νέα μεταναστευτικά-προσφυγικά ρεύματα μπορούν να διογκωθούν δραματικά και εκρηκτικά , γεγονός που θα οδηγήσει σε δύσκολες και επικίνδυνες καταστάσεις τη χώρα μας και τις τοπικές κοινωνίες.

Επίσης κατά πολλούς επιστήμονες η κλιματική μετανάστευση αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τις επόμενες δεκαετίες. Οι κλιματικοί μετανάστες αυξάνονται ετησίως κατά δεκάδες εκατομμύρια, ενώ υπάρχουν δυσοίωνες εκτιμήσεις που αναφέρουν ότι έως το 2050 θα έχουν ξεπεράσει ακόμη και το ένα δισεκατομμύριο, προκαλώντας άγνωστες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.

Αυτό το προκλητικό  και πολυδιάστατο περιβάλλον σε συνδυασμό με την ερμαφρόδιτη συμπεριφορά των γειτόνων μας, μπορούν να προκαλέσουν άμεσα σοβαρά προβλήματα διαχείρισης  και αντιμετώπισης των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών και πιέσεων.

Είναι γνωστό ότι διαχρονικά και σταθερά η Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας μας  έχει και τη βούληση και τη διάθεση να συνεχίσει, όπως με συνέπεια και αυτοθυσία πράττει από την πρώτη στιγμή, να συνδράμει, με κάθε δυνατό τρόπο, στην υποδοχή και την φιλοξενία των προσφύγων και των μεταναστών.

Όμως  η συμβολή  της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να οικοδομείται  επάνω  σε ένα συγκροτημένο και ολιστικό  εθνικό σχέδιο υποδοχής και χειρισμού του προσφυγικού και μεταναστευτικού ρεύματος.

Αυτή η  πρακτική σημαίνει ότι είναι αναγκαία μια σε βάθος συνεργασία Κυβέρνησης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και δημιουργία θετικών όρων και προϋποθέσεων για την παρέμβαση της της δεύτερης στο συγκεκριμένο θέμα.

Στο πλαίσιο του διαλόγου με την πολιτεία και των προτάσεων μας προς αυτήν επιθυμώ να καταθέσω κάποιους προβληματισμούς και επισημάνσεις:

-Οι Δήμοι της χώρας θα πρέπει να ενταχθούν στα όργανα και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση και ένταξη των προσφυγικών πληθυσμών. Για τους Δήμους οι προσφυγικές και εν γένει οι μεταναστευτικές ροές δεν συνιστούν βραχυπρόθεσμα αλλά συστημικά προβλήματα, η διαχείριση των οποίων δεν μπορεί να στηρίζεται σε έκτακτες λύσεις αλλά σε μακροπρόθεσμες ενταξιακές πολιτικές μιας κοινής στρατηγικής των χωρών μελών της Ε.Ε.

-Παράλληλα να δοθούν στους δήμους ουσιαστικές αρμοδιότητες και επαρκείς χρηματοδοτήσεις με θεσμοθετημένους πόρους για τον σκοπο αυτό.

– Νa στελεχωθούν επαρκώς όλες οι εμπλεκόμενες με το θέμα υπηρεσίες για την καλύτερη αντιμετώπιση των ζητημάτων προσφύγων – μεταναστών εκεί που διέρχονται, φιλοξενούνται, διαμένουν, εντάσσονται κλπ.

– Το θέμα σε κάθε Περιφέρεια πρέπει να αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο ανάλογα με τις ιδιεταιρότητες, τις δυνατότητες και τις ανάγκες της κάθε περιοχής.

Διαφορετικά στη Θράκη, διαφορετικά στο Αιγαίο, διαφορετικά στην Κρήτη, στην Αττική, στην Μακεδονία κλπ.

-Ένα ιδιαίτερο αλλά σημαντικό πρόβλημα που εμφανίσθηκε ανησυχητικά τα τελευταία χρόνια είναι οι διακινητές μη νόμιμων μεταναστών, οι οποίοι με την εγκληματική συμπεριφορά τους  εισέρχονται ανάποδα στην Εγνατία Οδό ή  κάνουν αναστροφή κινούμενοι αντίθετα, προκαλώντας τον τρόμο στους διερχόμενους οδηγούς. Όπως είναι γνωστό, το τελευταίο χρονικό διάστημα   σε μετωπικές συγκρούσεις με αλλοδαπούς διακινητές στην Εγνατία  οδό έχουν χάσει τη ζωή τους Θράκες.

Τουλάχιστον η Ελληνική Αστυνομία με αντανακλαστικά κλείνει τον αυτοκινητόδρομο σε κόμβους και διόδια, περιορίζοντας -όχι όμως εκμηδενίζοντας- τον κίνδυνο δυστυχήματος.  Η λύση αυτή είναι μερική και δεν έχει περιορίσει την πηγή του προβλήματος, ούτε την αγωνία των διερχόμενων, χρειάζονται αποφάσεις ουσιαστικού περιεχομένου από την κυβέρνηση.

-Ένα ιδιότυπο πρόβλημα που έμμεσα και συνειρμικά συσχετίζεται με το Προσφυγικό- Μεταναστευτικό θέμα είναι αυτό της λειτουργίας από το έτος 1991 του προσωρινού οικισμού των υποδοχής  Ποντίων προσφύγων από τις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, στις Σάπες Ροδόπης, πιθανό και σε άλλες περιοχές της χώρας .

Μιας ανοιχτής πληγής για την τοπική κοινωνία, τον Ποντιακό Ελληνισμό και για την χώρα μας που πρέπει επιτέλους να κλείσει αποκαθιστώντας τους ανθρώπους αυτούς, που ζουν κάτω από άσχημες συνθήκες και βάζοντας τέλος στη λειτουργία του προσωρινού οικισμού.

Ντίνος Χαριτόπουλος

Πρώην Δήμαρχος Μαρωνείας – Σαπών

Μέλος Ε.Ε. ΠΕΔ-ΑΜΘ

Μέλος Επιτροπής Προσφυγικού-Μεταναστευτικού και Κρίσεων της ΚΕΔΕ

*Το κείμενο κατατέθηκε στην Επιτροπή Προσφυγικού-Μεταναστευτικού και Κρίσεων της ΚΕΔΕ εν όψει του ετήσιου τακτικού συνεδρίου στη Ρόδο 7-9 /11/2024