Αναβιώνουν και φέτος τα “Μπαμπούγερα” στην Καλή Βρύση Δράμας

Από τα σημαντικότερα δρώμενα στην περιοχή της Δράμας, είναι τα Μπαμπούγερα στην Καλή Βρύση, που γίνονται στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου. Πρόκειται για ένα δρώμενο το οποίο από το 2023 έχει πλέον ενταχθεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Ένα δρώμενο με παράδοση αιώνων πίσω του, κρατάει από τα αρχαία χρόνια του Διόνυσου και της διονυσιακής λατρείας, ενώ καλεί τον κόσμο να διασκεδάσει και να γλεντήσει σε παραδοσιακούς ρυθμούς.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα  στις 6 Ιανουαρίου από το πρωί  προβλέπεται συγκέντρωση στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου των Μπαμπούγερων και στη συνέχεια και καθ’ όλη τη διάρκεια τη ημέρας, οι μεταμφιεσμένοι γυρνάνε στο χωριό, ξορκίζοντας το κακό και ξυπνώντας τη φύση με τους ήχους των κουδουνιών.

Την Τρίτη 7 Ιανουαρίου, στις 14.00, θα παρουσιαστούν χορευτικά συγκροτήματα του Πολιτιστικού Συλλόγου Καλής Βρύσης με τοπικούς χορούς στην πλατεία του χωριού.

Στις 19.00 τα Μπαμπούγερα θα εμφανιστούν και θα ξεκινήσουν να επισκέπτονται κατά ομάδες στους εορτάζοντες Γιάννηδες και στη συνέχεια θα περιφέρονται στους δρόμους του χωριού.

Την Τετάρτη 8 Ιανουαρίου και ώρα 14.00 προβλέπεται συγκέντρωση στον πολιτιστικό σύλλογο του χωριού και στην συνέχεια γαμήλια πομπή μέχρι το παλιό χωριό, με πρωτοπόρα τα Μπαμπούγερα και τον Διόνυσο.

Στις 15.30 το απόγευμα θα γίνει η αναπαράσταση του Σατυρικού Διονυσιακού Γάμου, στην πλατεία του χωριού, με πολύ γλέντι και χορό. Το κρασί θα ρέει άφθονο.

Καλό είναι, όσοι επισκεφτείτε την Καλή Βρύση, να είστε καλά ντυμένοι με ζεστά ρούχα, σκουφάκια, αλλά κυρίως με χαμόγελο και καλή διάθεση.

Ο αρχαιολογικός χώρος του ιερού του Διονύσου, λίγο έξω από το χωριό, θα παραμένει ανοιχτός από τις 12.00 το μεσημέρι έως στις 15.00. Αξίζει να τον επισκεφτείτε. Η Καλή Βρύση  Δράμας σας περιμένει να ζήσετε την αρχαιοελληνική μας παράδοση, και να μυηθείτε στον αρχέγονο κόσμο, των Μπαμπούγερων.

Τα Μπαμπούγερα

Κυρίαρχο στοιχείο τα «Μπαμπούγερα», όπως αποκαλούνται οι μεταμφιεσμένοι που κάνουν την εμφάνιση τους στους δρόμους του χωριού, ορμητικοί και υπερκινητικοί, ωσάν σύγχρονοι σάτυροι (ακόλουθοι) του θεού Διόνυσου. Ένα δρώμενο που έχει τις ρίζες του στη λατρεία του θεού Διόνυσου κατά την αρχαιότητα. Το έθιμο κορυφώνεται στις 8 Ιανουαρίου με την αναπαράσταση του εικονικού γάμου.

Τα Μπαμπούγερα εμφανίζονται στο χωριό Καλή Βρύση μετά τον αγιασμό των υδάτων στις 6 Ιανουαρίου. Περιμένουν τους πιστούς έξω από την εκκλησία και τους επιτίθενται περιπαικτικά χτυπώντας τους με ένα μικρό σακίδιο με στάχτη για να ξορκίσουν το κακό. Η στάχτη αυτή συλλέγεται από τις εστίες της φωτιάς του δωδεκαημέρου. Συνεχίζουν τα πειράγματα στους δρόμους, τα σπίτια και τις ταβέρνες.

Μπαμπούγερα κατά παράδοση ντύνονται άνδρες, ωστόσο, σήμερα μεταμφιέζονται και λίγες γυναίκες και παιδιά. Φορούν μακρύ λευκό εσώρουχο που καλύπτει τα πόδια και μαύρο φλοκωτό αμάνικο πανωφόρι με εικονική καμπούρα. Καλύπτουν το κεφάλι με τραγόμορφη μάσκα από λευκό μάλλινο ύφασμα. Παριστούν τα φρύδια, το μουστάκι και τη γενειάδα χρησιμοποιώντας κομμάτια από δέρμα κατσίκας με μαύρο τρίχωμα. Δύο σειρές από φασόλια σχηματίζουν την οδοντοστοιχία. Στη μέση δένουν τέσσερα μεγάλα χυτά κουδούνια (κυπριά) μπροστά και ένα σφυρήλατο (μπατάλι) πίσω, των οποίων ο συνδυασμός γίνεται έτσι ώστε να παράγεται αρμονικός ήχος. Τα Μπαμπούγερα τρέχουν, κινούνται νευρικά και αναπηδούν ομαδικά προκαλώντας το δυνατό, αλλά αρμονικό ήχο των κουδουνιών, ώστε να ξυπνήσουν τις βλαστικές δυνάμεις της φύσης από το λήθαργο του χειμώνα και να αποτρέψουν το κακό.

Την 7η Ιανουαρίου γίνεται γλέντι στην πλατεία του χωριού και το βράδυ ομάδες Μπαμπούγερων γυρίζουν και εύχονται στα σπίτια των εορταζόντων Γιάννηδων.

Στις 8 Ιανουαρίου το έθιμο κορυφώνεται με την αναπαράσταση παραδοσιακού γάμου, μαγικο-τελετουργική πράξη που θεωρείται ότι ενισχύει τη γονιμότητα της γης, των ζώων, αλλά και του ανθρώπου.

Απαραίτητη είναι η παρουσία ορχήστρας με γκάιντα και νταχαρέδες. Ένας νέος άνδρας υποδύεται το θεό Διόνυσο, πρόσωπο που προστέθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς το έθιμο συνδέθηκε με αρχαίες διονυσιακές τελετές (στην περιοχή της Καλής Βρύσης έχει βρεθεί ιερό του Διονύσου). Φθάνουν στο σπίτι της νύφης, η οποία ακολουθεί την πομπή με την οικογένειά της. Με πειράγματα σεξουαλικού περιεχομένου, έχοντας κάνει διάχυτη στο χωριό τη γονιμοποιό δύναμή της, η πομπή καταλήγει στην πλατεία, όπου ο Διόνυσος τελεί το γάμο. Γίνεται απαγωγή της νύφης από τα Μπαμπούγερα. Αφού τη γονιμοποιήσουν υποθετικά και της μεταφέρουν έτσι τη δύναμη του σπόρου της φύσης, την επιστρέφουν στο γαμπρό, η μαμή, που φέρει τη γνώση των προγόνων, την ξεγεννά εμφανίζοντας μία κούκλα και ακολουθεί χορός και γλέντι.

Πηγή: proinos-typos.gr