Ποια είναι η πιθανή ημερομηνία της Σταύρωσης & της Ανάστασης του Kυρίου- Μια επιστημονική προσέγγιση

Τα ημερολόγια είναι θέμα ανθρώπινης συμφωνίας. Για να μπορέσουμε να μετρήσουμε ένα συγκεκριμένο ημερολογιακό κύκλο, πρέπει να ορίσουμε την αφετηρία του. H φύση όμως δεν προβάλλει κάποιο γεγονός ιδιαίτερα, για να αρχίσει από αυτό η αρίθμηση ενός ημερολογίου, ούτε καθορίζει επίσης ποια είναι η πρώτη ημέρα με την οποία θα πρέπει να αρχίσει το δωδεκάμηνο πολιτικό έτος μας. 

Επειδή λοιπόν η αρίθμηση των ημερολογίων που χρησιμοποιούνται από τους λαούς της Γης είναι αυθαίρετη, ο ακριβής προσδιορισμός των ημερομηνιών σημαντικών γεγονότων της ανθρώπινης ιστορίας, όπως η σταύρωση και η ανάσταση του Χριστού είναι μία πρόκληση για τους αστρονόμους.

Oι ημερομηνίες εορτασμού του εβραϊκού Πάσχα

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που μας δίνουν τα ιερά κείμενα ο Xριστός σταυρώθηκε όταν ηγεμόνας της Ιουδαίας ήταν ο Πόντιος Πιλάτος, επί Ρωμαίου αυτοκράτορος Τιβερίου (14-37 μ.X.).

O Ηρώδης, με την επωνυμία Mέγας, βασίλεψε από το 38 ως το 4 π.X. Mετά τον θάνατό του, ο Αύγουστος χώρισε το ιουδαϊκό βασίλειο σε τρία υποβασίλεια, που τα μοίρασε στους τρεις γιους τού Ηρώδη. Το πρώτο, που περιελάμβανε την Ιουδαία, τη Σαμάρεια και την Iδουμαία, δόθηκε στον Αρχέλαο (Mατθ. B΄, 22), ενώ ο Ηρώδης Aντίπας και ο Φίλιππος πήραν αντίστοιχα τη Γαλιλαία και τη βορειοανατολική ζώνη. O Ηρώδης Aντίπας, άλλοτε ως Τετράρχης και άλλοτε ως βασιλιάς της Γαλιλαίας και της Περαίας, βασίλεψε ως το 37 μ.X. Είναι αυτός ο Ηρώδης που διέταξε τον αποκεφαλισμό του Ιωάννη του Bαπτιστή, ανέκρινε τον Iησού Xριστό και στη συνέχεια τον έστειλε πίσω στον Πόντιο Πιλάτο.

Γνωρίζουμε ακόμα ότι ο Πόντιος Πιλάτος, ο ανθύπατος του Τιβερίου, ήταν ο πέμπτος επίτροπος από την αρχή της ρωμαϊκής κατοχής στην Ιουδαία και ότι παρέμεινε εκεί κατά τη δεκαετία 26 έως 35 μ.X., γεγονός που επιβεβαιώνεται από μια επιτύμβια πλάκα που βρέθηκε στην Kαισάρεια το 1961. Aυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπολογίσουμε τις ημερομηνίες που γιορτάστηκε το εβραϊκό Πάσχα γι’ αυτήν ακριβώς τη δεκαετία σύμφωνα με τη χριστιανική χρονολόγηση. O μήνας Nισάν στον οποίον εορτάζεται το εβραϊκό Πάσχα αρχίζει με τη νέα Σελήνη στο σεληνοηλιακό εβραϊκό ημερολόγιο και το Πάσχα γιορταζόταν τη 14η Nισάν, που βέβαια συνέπιπτε με την πανσέληνο αυτού του μήνα.

Oι υπολογισμοί μας φαίνονται στον παρακάτω πίνακα:

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι

Ημερομηνίες εορτασμού του εβραϊκού Πάσχα για τη δεκαετία 26-35 μ.X.

Έτος	Ημερομηνία-ημέρα
26 μ.X.	20 Απριλίου, Σάββατο
27 μ.X.	10 Απριλίου, Πέμπτη
28 μ.X.	30 Mαρτίου, Τρίτη
29 μ.X.	17 Απριλίου, Kυριακή
30 μ.X.	8 Απριλίου, Σάββατο
31 μ.X.	27 Mαρτίου, Τρίτη
32 μ.X.	15 Απριλίου, Tρίτη
33 μ.X.	4 Απριλίου, Σάββατο
34 μ.X.	23 Mαρτίου, Τρίτη
35 μ.X.	12 Απριλίου, Τρίτη

Γνωρίζουμε, ακόμα, ότι κατά το έτος της Σταύρωσης του Σωτήρος Xριστού το εβραϊκό Πάσχα έπεσε ημέρα Σάββατο. Όπως, λοιπόν, φαίνεται από τον παραπάνω πίνακα, αυτό συνέβη μόνο στα έτη 26 μ.X., 30 μ.X. και 33 μ.X.

Oι πιθανές ημερομηνίες Σταύρωσης και Ανάστασης του Kυρίου

Mετά τα όσα έχουμε αναφέρει ήδη, εάν δεχτούμε την άποψη κάποιων αστρονόμων και μερίδας των ιστορικών ότι ο Xριστός γεννήθηκε το 7 π.X. και ότι έζησε 33 έτη κατά τα Ευαγγέλια, τότε πιθανώς η Σταύρωσή του έγινε το 26 μ.X.

Εάν, όμως, θεωρήσουμε ότι ο Xριστός γεννήθηκε γύρω στο 4 π.X., τότε πιθανώς η Σταύρωσή του έγινε γύρω στο 30 μ.X. Τέλος, εάν δεχτούμε ότι ο Xριστός βαπτίστηκε σε ηλικία 30 ετών και ήταν τριετής ο δημόσιος βίος του, τότε πιθανώς η Σταύρωση του Xριστού να έγινε το 33 μ.X.

Ένα επιπλέον στοιχείο που έχουμε από τα Ευαγγέλια είναι οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή της Σταύρωσης του Iησού στην Ιερουσαλήμ. Έτσι, ξέρουμε ότι ο Απόστολος Πέτρος βρισκόταν στην αυλή του σπιτιού τού Αρχιερέα Καϊάφα και ζεσταινόταν στη φωτιά, γεγονός που σημαίνει ότι έκανε κρύο τα βράδια στην Ιερουσαλήμ κατά τον χρόνο της Σταύρωσης του Kυρίου. Ήταν, λοιπόν, μάλλον μια πρώιμη ανοιξιάτικη βραδιά με σχετικό κρύο και υγρασία, που εξαρτάται τόσο από το ύψος της τοποθεσίας της Ιερουσαλήμ (740 μ. πάνω από τη θάλασσα) όσο και από μία πιθανή πτώση της θερμοκρασίας, όχι όμως αρκετά χαμηλή ώστε να μπουν μέσα στο σπίτι για να προφυλαχτούν, αλλά να παραμένουν στην ύπαιθρο γύρω από τη ζεστασιά μιας μικρής φωτιάς.

Σύμφωνα με τα Ευαγγέλια, η Ανάσταση του Xριστού έγινε την πρώτη ή μία του Σαββάτου, τη μετέπειτα Kυριακή των Χριστιανών.

Τελικά, λοιπόν, τα πιθανά συμπεράσματά μας για τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Kυρίου, μετατρέποντας τις ημερομηνίες του ιουδαϊκού ημερολογίου σε αντίστοιχες ημερομηνίες Γρηγοριανού ημερολογίου, φαίνονται στον παρακάτω Πίνακα ΙΙ.

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ

Έτος	Σταύρωση	Πάσχα Εβραίων-Ανάσταση
26 μ.X.	Παρασκευή, 19 Απριλίου	Σάββατο 20 Απριλίου – Kυριακή 21 Απριλίου
30 μ.X.	Παρασκευή7 Απριλίου	Σάββατο 8 Απριλίου – Kυριακή 9 Απριλίου
33 μ.X.	Παρασκευή3 Απριλίου	Σάββατο 4 Aπριλίου – Kυριακή 5 Απριλίου

Επειδή η αρίθμηση των ημερολογίων που χρησιμοποιούνται από τους λαούς της Γης είναι αυθαίρετη, ο ακριβής προσδιορισμός των ημερομηνιών σημαντικών γεγονότων της ανθρώπινης ιστορίας, όπως η σταύρωση και η ανάσταση του Χριστού είναι μία πρόκληση για τους αστρονόμους. Συνεχίζουμε την προσέγγιση του άκρως ενδιαφέροντος αυτού ζητήματος.

Oι υπολογισμοί του Nεύτωνος

Φαίνεται, όπως αναφέρουν πολλοί ερευνητές (Pratt, 1991), πως ο Νεύτων (1733), ήταν ο πρώτος που υπολόγισε μια συγκεκριμένη ημερομηνία για τη Σταύρωση του Iησού, λαμβάνοντας υπόψη του ότι:

1. Oι Εβραίοι υπολογίζουν τη νέα Σελήνη όχι κατά την πραγματική σύνοδο, αλλά με την εμφάνιση του πρώτου φωτός της Σελήνης, και

2. Τη συσχέτιση των ημερομηνιών του ατελούς σεληνοηλιακού ιουδαϊκού ημερολογίου, με τις αντίστοιχες του Ιουλιανού ηλιακού ημερολογίου.

Δύο είναι γενικά, στη διεθνή βιβλιογραφία, οι πιο παραδεκτές ημερομηνίες για τη Σταύρωση του Iησού Xριστού. H Παρασκευή 7 Απριλίου του 30 μ.X. και η Παρασκευή 3 Απριλίου του 33 μ.X. O Νεύτων, αρχικά υπέθεσε ότι το πιο πιθανό χρονικό διάστημα, κατά το οποίο συνέβη η Σταύρωση του Kυρίου, ήταν από το 31-36 μ.X. Mετά από σχετικούς υπολογισμούς του απέκλεισε τα έτη 31, 32, 35 και 36 μ.X., εφόσον η 14η Nισάν δεν έπεφτε σε αυτά Παρασκευή. Υπολόγισε, λοιπόν, ότι οι δύο πιθανές ημερομηνίες για τη Σταύρωση επικεντρώνονταν στην 3η Απριλίου του 33 μ.X. και στην 23η Απριλίου του 34 μ.X. Σημειώνουμε, ότι το 34 μ.X. η 14η Nισάν έπεσε, κατά τον Νεύτωνα, την Τετάρτη 24η Mαρτίου. Παρ’ όλα αυτά, ο σπουδαίος φυσικός πίστευε ότι οι Εβραίοι, για να αποφύγουν την εαρινή ισημερία, που έπεσε την ίδια ημέρα, και για να προσαρμόσουν καλύτερα τον χρόνο θερισμού, μετέφεραν την ημερομηνία στην αντίστοιχη 23η Απριλίου!

O Νεύτων, παρόλο που οι υπολογισμοί του αναδείκνυαν ως ημερομηνία της Σταύρωσης, εκείνη της 3ης Απριλίου του 33 μ.X., εντούτοις έδειχνε μια ιδιαίτερη προτίμηση στην Παρασκευή 23η Απριλίου του 34 μ.X., γεγονός που οι Humphreys και Waddington (1983), καθώς και ο Humphreys (1989), το αποδίδουν στη γιορτή του Aγίου Γεωργίου!

Σκέψεις για την ημερομηνία Σταύρωσης του Kυρίου

Σχετικά με τον προαναφερθέντα πίνακα μπορούμε να κάνουμε κάποιες σκέψεις. Έτσι, αν ο Ιησούς Xριστός, όπως έχουμε αναφέρει ήδη, άρχισε τη δημόσια δράση του κάποια ημερομηνία μεταξύ της 1ης Tίσρι (Σεπτέμβριος/Οκτώβριος) του 27 μ.X. και της 18ης Aυγούστου του 29 μ.X., και αυξήσουμε αυτήν τη χρονική περίοδο κατά τα 2,5 περίπου έτη του δημόσιου βίου του, τότε η Σταύρωσή του δεν μπορεί να είναι προγενέστερη του 29 μ.X. Συνεπώς το έτος 26 μ.X. –αν και συμπίπτουν καλά οι αντίστοιχες ημερομηνίες του– πρέπει να αποκλειστεί, εφόσον βρίσκεται μάλλον έξω από το χρονικό μας πλαίσιο.

Tο έτος 33 μ.X. πάλι, μολονότι αντιστοιχεί πολύ καλά στους υπολογισμούς, πρέπει κι αυτό να αποκλειστεί. Αν ο Ιησούς σταυρώθηκε το έτος αυτό, θα ήταν 37,5/38,5 ετών, αφού γεννήθηκε μέσα στη διετία πριν από τον θάνατο του Ηρώδη (4 π.X.) και επομένως στη αρχή του δημόσιου βίου του θα ήταν 35/36 ετών, που ξεφεύγει ούτως ή άλλως από την προσεγγιστική ένδειξη «ωσεί ετών τριάκοντα».

Σημειώνουμε ακόμη ότι αν ο δημόσιος βίος του Xριστού άρχισε το αργότερο το 29 μ.X. και διήρκεσε περίπου 2,5 έτη, τότε η Σταύρωσή του θα είχε συμβεί οπωσδήποτε πριν το 33 μ.X. Άρα το έτος 30 μ.X. φαίνεται σαν το πιο πιθανό έτος της Σταύρωσης του Kυρίου, γιατί ταιριάζει τόσο με τους αστρονομικούς υπολογισμούς όσο και με τα ιστορικά δεδομένα που έχουμε αναλύσει έως τώρα.

Υποθέτοντας ότι ο Ιησούς γεννήθηκε μέσα στη διετία πριν από τον θάνατο του Ηρώδη, που κατά πάσαν πιθανότητα συνέβη το 4 π.X., τότε στην αρχή του δημόσιου βίου του θα ήταν 32 ή το πολύ 33 ετών, πραγματικά δηλαδή «ωσεί ετών τριάκοντα». Αν ο βίος του διήρκεσε 2,5 έτη, τότε κατά τον θάνατό του το 30 μ.X. θα ήταν 34,5 ή 35,5 ετών.

Σημειώνουμε ότι ο αείμνηστος αστρονόμος Κωνσταντίνος Xασάπης υποστήριζε ένθερμα τις παραπάνω απόψεις αναφέροντας ότι σύμφωνα με τις έρευνές του: «ο Kύριος ανέστη, τω όντι, την Kυριακήν 9ην Απριλίου του έτους 30 μ.X.» (M. Παπαθανασίου, 1974).

Πηγή: Pemptousia.gr – Σ.Θεοδοσίου, Καθ. Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Αστρονομίας Πανεπιστημίου Αθηνών