Αγρότης της Χρονιάς – Ο Έλληνας παραγωγός σε πρώτο πλάνο

Στρατηγική επιλογή η ανόρθωση της ελληνικής γεωργίας και η βελτίωση της θέσης του παραγωγού

Foto: Από αριστερά: Τάσος Θεοδωρίδης, Αγρότης, Κωνσταντίνος Δημητρίου, Vamvaki Ltd, Γιώργος Γεωργαντάς, Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Αντώνης Ρεντζιάς, Πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Νίκαιας και Γιάννης Πανάγος, Ιδρυτής-Εκδότης Agrenda

 

Τον βηματισμό για τις εξελίξεις στα μεγάλα ανοιχτά μέτωπα της αγροτικής παραγωγής για τα επόμενα χρόνια, φαίνεται να προδιαγράφει το πνεύμα των συζητήσεων που έλαβαν χώρα στη φιλόξενη σκηνή του Αγρότη της Χρονιάς, το περασμένο Σάββατο 3 Δεκεμβρίου, στο Porto Palace της Θεσσαλονίκης.

Σε έναν κύκλο έξι συζητήσεων, μπαρουτοκαπνισμένοι αγρότες, συνεταιριστές, μέλη της επιστημονικής κοινότητας, μεταποιητές, αναλυτές αγοράς, τεχνοκράτες και πολιτικοί, μετέφεραν το απαύγασμα της εμπειρίας τους, τείνοντας παράλληλα χέρι συνεργασίας για την ανόρθωση της ελληνικής γεωργίας και τη βελτίωση της θέσης του Έλληνα παραγωγού.

 

Διασπορά ρίσκου με προπωλήσεις και ορθολογικό χάρτη σπορών

Υπό τον βασικό τίτλο Ευκαιρίες της Αγοράς Εμπορευμάτων και Επενδύσεις στην Αγροτική Παραγωγή στη φετινή εκδήλωση του Αγρότη της Χρονιάς στήθηκαν έξι θεματικές ενότητες που επιχείρησαν να δώσουν δημιουργικές και απτές απαντήσεις σε επίκαιρους προβληματισμούς των συντελεστών της αγροτικής παραγωγής.

Στην εκτίμηση ότι μέσα στους επόμενους μήνες είναι ορατή μια αποκλιμάκωση σε όλα τα βασικά κόστη που συμπιέζουν τα περιθώρια κερδοφορίας των αγροτικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, προχώρησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς, ο οποίος συμμετείχε στο πρώτο πάνελ της συζήτησης με θέμα Διατροφική Επάρκεια, Χρηματιστήρια Εμπορευμάτων και Τιμές Παραγωγού.

Στην ίδια συζήτηση εξήγησε ότι μεγάλη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ενεργειακή αυτονομία των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και εξήγγειλε πρόγραμμα που θα χρηματοδοτήσει σε σημαντικό βαθμό την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών σε στάβλους, ενώ θα εξασφαλίσει επιπλέον 10% χώρο στο δίκτυο για αγροτικό net – metering.

Ο Τάσος Θεοδωρίδης, αγρότης από την Ημαθία, εκτίμησε ότι η χρονιά που έρχεται είναι δύσκολη για τους αγρότες, εν μέσω μιας διόρθωσης στις αγορές αγροτικών εμπορευμάτων, η οποία δεν δείχνει να συνοδεύεται προς το παρόν από περιορισμό των κοστολογίων στις μονάδες. Απαντώντας στον προβληματισμό αυτό, ο Κωνσταντίνος Δημητρίου, της Vamvaki Ltd, εξήγησε πως η διασπορά κινδύνου γίνεται τόσο με την κατανομή των εκτατικών καλλιεργειών στα διαθέσιμα στρέμματα του αγρότη, όσο και με την σταδιακή τιμολόγηση της παραγωγής, μέσω προπωλήσεων στη διάρκεια της χρονιάς.

Κανένας δεν ζητά από τον αγρότη να γίνει χρηματιστής διευκρίνισε ο εκκοκκιστής και επικεφαλής του εγχειρήματος EUCotton, Αντώνης Σιάρκος, υποστηρίζοντας όμως πως αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα η σύνδεση της τιμής του σύσπορου με τις χρηματιστηριακές τιμές στη Νέα Υόρκη, αρκεί ο παραγωγός να παίρνει ενημερωμένες αποφάσεις.

Πέρα από αυτό, η εξασφάλιση πριμ ποιότητας επί των διεθνών τιμών, είναι η προτεραιότητα των ελληνικών εκκοκκιστηρίων και επιτυγχάνεται τόσο από την συντονισμένη συνεργασία με παραγωγούς για ποιοτική πρώτη ύλη, όσο και σε επίπεδο Ευρώπης, μέσω της διαμόρφωσης ενός Brand Name για το ελληνικό βαμβάκι, το οποίο ήδη κερδίζει την προσοχή μεγάλων ονομάτων στον χώρο της μόδας, επεσήμανε ο κ. Σιάρκος.

 

Εργαλεία για υλοποίηση προγραμμάτων ανάπτυξης και ο ρόλος των Συνεταιρισμών

Να περάσει η εφαρμογή των πρακτικών του νέου πρασινίσματος από τους συνεταιρισμούς, προκειμένου να διευκολύνεται η συνεννόηση με όλα τα μέλη για τις δράσεις που θα ακολουθήσουν και να λάβουν στο μέγιστο τις αντίστοιχες επιδοτήσεις, πρότεινε ο επιστημονικός υπεύθυνος για την κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ, Στάθης Κλωνάρης, κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύκλου συζητήσεων της εκδήλωσης Αγρότης της Χρονιάς.

Ο ομότιμος καθηγητής του ΓΠΑ και πρώην γενικός γραμματέας του ΥΠΑΑΤ, Χαράλαμπος Κασίμης, σχολίασε σχετικά με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική πως η σύγκλιση των δικαιωμάτων είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο δεν υιοθετούνται μία σειρά μέτρων, ικανών να αντιμετωπίσουν τις σχετικές συνέπειες.

Όπως δεν υπάρχουν επιχειρήσεις που να μην έχουν βασιστεί σε πόρους του ΕΣΠΑ,  έτσι και οι αγρότες πρέπει να βασίζονται στα διαρθρωτικά μέτρα τόνισε στην ίδια συζήτηση  ο Γιάννης Στεφάνου, μελετητής της Alpha Plan Consulting.

Για τις χρηματοδοτικές λύσεις στον τομέα της αγροδιατροφής μίλησε ο Παναγιώτης Πλας της Eurobank,  ο οποίος έκανε αναφορά πρώτον στο EIF Agri της Μεταποίησης που απευθύνεται σε επαγγελματίες του χώρου και συνεργατικά σχήματα, το οποίο καλύπτεται με 80% εγγύηση ενώ, μέσω του εργαλείου αυτού, διατίθεται και κεφάλαιο κίνησης.

 

Ακόμα και στους μικρούς κλήρους χωράνε οι αυτοματισμοί

Οι νέες τεχνολογίες πρέπει να τραβάνε τους αγρότες προς τα πάνω, ξεκαθάρισε ο Γιώργος Ποντίκας, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος στην Syngenta Hellas, δίνοντας έμφαση στα 12 δισ. δολάρια που επενδύονται παγκοσμίως στον τομέα της Φυτοπροστασίας. Κατά τον ίδιο, το μέγεθος μετράει και εκφράζεται μέσω της ομαδικότητας και του συνεταιρίζεσθαι.

Ένα σύγχρονο τρακτέρ αποτελεί πλέον το μυαλό της παραγωγικής διαδικασίας, τόνισε από την πλευρά του ο Χριστόδουλος Μποζαντζίδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Αgrotech SA, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη εκπαίδευσης των αγροτών στα σύγχρονα εργαλεία και τις νέες τεχνολογίες που αυτά ενσωματώνουν.

Ο Νίκος Μυτιλέκας, διευθυντής μάρκετινγκ της Yara Hellas, στάθηκε στην ανάγκη να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα, όπως άλλωστε επιτάσσει το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ. Παρά τις δυσκολίες, η Yara έχει ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών ενώ πλέον προσανατολίζεται στην παραγωγή «πράσινων λιπασμάτων», δηλαδή προϊόντων αζωτούχας λίπανσης δίχως ανθρακικό αποτύπωμα.

Ο καθηγητής Πληροφορικής του ΕΚΠΑ, Θοδωρής Ζαχαριάδης, υπογράμμισε πως χωρίς αυτοματισμούς στην παραγωγή, ακόμη και στις μικρότερες εκμεταλλεύσεις, δύσκολα ο τομέας της αγροτικής παραγωγής θα μπορέσει να καλύψει το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των αγροτικών επιχειρήσεων.

Στη σημασία του βελτιωμένου γενετικού υλικού για την επιτυχή αντιμετώπιση των προκλήσεων στην αγροτική παραγωγή τα επόμενα χρόνια αναφέρθηκε ο Θύμης Ευθυμιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Redestos- Efthymiadis Agrotechnology Group. Σημείωσε πως το 50% της καινοτομίας περνάει μέσα από το σπόρο, ενώ μίλησε και για μια τάση στροφής σε νέα βιολογικά σκευάσματα.

Κλείνοντας, ο Μόσχος Κορασίδης, Γενικός Διευθυντής της ΕΘΕΑΣ στάθηκε στην ανάγκη τάχιστης κάλυψης του ψηφιακού χάσματος ειδικά στις νέες γενιές αγροτών, κάτι που θα μπορούσε να διευκολυνθεί, όπως υποστήριξε, από τα συλλογικά σχήματα και τους συνεταιρισμούς.

 

ΣΔΙΤ βιομηχάνων και παραγωγών η εξέλιξη της Συμβολαιακής

Στο επόμενο πάνελ συζήτησης με τίτλο Μοντέλα Συμβολαιακής Γεωργίας και Προϊόντα Ταυτότητας με παρέμβαση του ο επιχειρηματίας και επικεφαλής των εταιρειών, Intercomm Foods και Κρόνος, Λευτέρης Σαΐτης, αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ΣΔΙΤ βιομηχανιών και παραγωγών, κάτι που μπορεί όπως σημείωσε, να προσφέρει οικονομίες κλίμακας και αμοιβαία οφέλη.

Η συμβολαιακή δίνει εγγύηση τιμής και ποσότητας στα προϊόντα που θα παραλάβει η βιομηχανία, ενώ ο παραγωγός γνωρίζει με ποιον συμβάλλεται και μπορεί να κάνει σωστό προγραμματισμό, σημείωσε από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της ντοματοβιομηχανίας Νομικός, Δημήτρης Νομικός.

Ο Βασίλης Κωτούλας, PhD, Προϊστάμενος Συμβολαιακής Καλλιέργειας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας αναφέρθηκε σε δύο νέες βελτιωμένες ποικιλίες κριθαριού που θα έχουν στη διάθεσή τους οι παραγωγοί από το 2024. Το να δημιουργήσουμε ένα προϊόν με χαμηλότερο αποτύπωμα είναι εύκολο, αλλά το να έχει την οικονομικότητα του παραδοσιακού προϊόντος είναι δύσκολο, γιατί ο παραγωγός θα παράγει λιγότερο και θα κερδίζει λιγότερο, ανέφερε.

Στη συνέχεια της συζήτησης ο Θεόδωρος Ρουσσόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας κατεψυγμένων φρούτων και λαχανικών, Alterra, σχολίασε ότι είναι καλή η συμβολαιακή γεωργία, ωστόσο το κόστος παραγωγής των εγχώριων εκμεταλλεύσεων είναι κάτι που θα πρέπει το ξαναδούμε προσεκτικά.

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα, Παναγιώτης Χατζηνικολάου αναφέρθηκε στην περίπτωση πιστοποίησης του ελληνικού βάμβακος με τα πρότυπα Agro 2-4, τα οποία σύμφωνα με τον ίδιο αποδίδουν επιπλέον 20,5 εκατ. ευρώ κέρδη για τους Έλληνες παραγωγούς, ενώ σημείωσε ότι πρέπει να εξεταστεί η επέκταση του μοντέλου και σε άλλες καλλιέργειες.

Τη σημασία και τον ρόλο των πιστοποιήσεων εξήρε και ο Θωμάς Αραπογιάννης, Vice President Agriculture, της TUV Hellas – TUV Nord. Τα ελληνικά ποιοτικά προϊόντα έχουν κατακτήσει με τη βοήθειά μας πολλές αγορές του εξωτερικού, υποστήριξε.

Το προφίλ του σύγχρονου καταναλωτή έδωσε ο αναπληρωτής καθηγητής Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημήτρης Σκάλκος. Πηγαίνουμε σε άλλον κόσμο και ο καταναλωτής θα λέγεται αντικαταναλωτής και η παγκοσμιοποίηση θα λέγεται αντιπαγκοσμιοποίηση, είπε.

 

Επενδύσεις και συναδελφοσύνη στη ζώνη γάλακτος

Δεν είναι έγκλημα να βγάζεις κέρδος, αλλά πρέπει αυτό να περνά σε όλους τους συντελεστές της παραγωγής, σχολίασε ο κτηνοτρόφος Νίκος Δημόπουλος, ο οποίος στο πάνελ με θέμα Βιώσιμα Σχήματα Κτηνοτροφίας και Ζώνη Γάλακτος, υπογράμμισε πως όσες βιομηχανίες σεβάστηκαν το αξίωμα αυτό, κατάφεραν να έχουν σταθερές συνεργασίες με κτηνοτρόφους. Κανένας δεν έφυγε για 1,2 και 5 λεπτά παραπάνω τιμή, από μια εταιρεία που σέβεται τον διαρκή κόπο του παραγωγού, τόνισε ο εκπρόσωπος των συλλόγων Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Η συναδελφοσύνη και η αμοιβαία εμπιστοσύνη ανάμεσα στους κτηνοτρόφους είναι αυτό που τους επιτρέπει να παραμένουν στον κλάδο, είπε από την πλευρά της η Άννα Μόσχου, Βοοτρόφος της Κόκκινης Φυλής και επικεφαλής ομάδας βοοτρόφων, όπου το 40% περίπου των μελών της είναι κάτω των 40 ετών. Παράλληλα υποστήριξε πως η κατανομή νέων δικαιωμάτων και η στήριξη προς την εκτατική κτηνοτροφία, η οποία αποτελεί και την ραχοκοκκαλιά της ελληνικής κτηνοτροφίας είναι τα στοιχεία που απαιτούνται για την βιωσιμότητα του κλάδου.

Στην παρατήρηση πως ο κάθε εμπλεκόμενος στην ζώνη γάλακτος, βλέπει τη δουλειά αυτή αποκλειστικά από τη δική του θέση και άρα χρειάζονται αφορμές συζήτησης για να αμβλύνονται οι κόντρες, οδηγήθηκε ο Αλέξανδρος Μποτός, εκπρόσωπος της Γαλακτοβιομηχανίας Ρούσσας.

Εξέφρασε ωστόσο επιφυλάξεις για το που θα καταλήξει η τελευταία άνοδος τιμών στο πρόβειο γάλα, ενώ υπογράμμισε και τη σημασία των συμβολαίων στη ζώνη γάλακτος.

Δεν είμαστε αντίπαλοι, αλλά συνεργάτες με τους βιομήχανους, διευκρίνισε ο Γιώργος Βαΐόπουλος από τον Συνεταιρισμό Αγελαδοτρόφων και Προβατοτρόφων Δυτικής Θεσσαλίας, ενός οικονομικά βιώσιμου πρωτοβάθμιου συνεταιρισμού τα κέρδη του οποίου σχηματίζουν σ’ αυτή τη φάση ένα αποθεματικό της τάξεως των 4 εκατ. ευρώ.

Στην ανάγκη για περισσότερες επενδύσεις από πλευράς κτηνοτρόφων και την στρατηγική επιλογή της ΜΕΒΓΑΛ να χρηματοδοτεί τέτοιες προσπάθειες εκσυγχρονισμού του μηχανολογικού εξοπλισμού στάβλων αλλά και ανανέωσης του ζωικού κεφαλαίου, εστίασε κατά την τοποθέτησή του ο Κωνσταντίνος Χατζάκος, Διευθύνων Σύμβουλος της ιστορικής γαλακτοβιομηχανίας.

 

Νέο πλαίσιο στημένο στις ανάγκες αγροτών για την ενέργεια

Πρέπει να ασχοληθούμε με τις ΑΠΕ γιατί πρώτοι εμείς οι αγρότες ζούμε στο φυσικό περιβάλλον και νοιαζόμαστε περισσότερο από κάθε άλλον για αυτό, υποστήριξε στο πλαίσιο συζήτησης για την Ενέργεια στην Αγροτική Παραγωγή ο Θωμάς Κουτσουπιάς, πρόεδρος της ΕΑΣ Αγρινίου, μιας οργάνωσης που τείνει να εξελιχθεί σε σηματωρό για τις εξελίξεις γύρω από τις ενεργειακές κοινότητες και το net metering.

Το θεσμικό πλαίσιο διαμορφώθηκε δυστυχώς ερήμην του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κι είναι στημένο πάνω στις ανάγκες κυρίως των μεγάλων τεχνικών εταιρειών Η’ και ΣΤ’ τάξεως, όταν παντού στην Ευρώπη τα φωτοβολταϊκά, πρωτίστως, εγκαθίστανται στις στέγες αγροτικών οικημάτων, οι ανεμογεννήτριες στα κτήματα και οι μονάδες βιοαερίου μόνο σε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, υποστήριξε από την πλευρά ο αγελαδοτρόφος και αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς.

Από αριστερά: Δημήτρης Σκάλκος, Αναπληρωτής καθηγητής Χημείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δημήτρης Νομικός, Διευθύνων Σύμβουλος της ντοματοβιομηχανίας Νομικός, Θεόδωρος Ρουσόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, Alterra, Βασίλης Κωτούλας, PhD, Προϊστάμενος Συμβολαιακής Καλλιέργειας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, Θωμάς Αραπογιάννης, Vice President Agriculture, της TUV Hellas – TUV Nord, Παναγιώτης Χατζηνικολάου, Πρόεδρος του ΕΛΓΟ Δήμητρα και Γιάννης Πανάγος, Ιδρυτής-Εκδότης Agrenda