«COP26 – Η επόμενη μέρα»
«Η διαφορά από τον 1,5 στους 2 βαθμούς είναι για εμάς θανατική καταδίκη» είπε στη διάσκεψη της Γλασκώβης η Σόνα Αμινάθ, υπουργός Περιβάλλοντος της Δημοκρατίας των Μαλδίβων, για να θυμίσει ότι τα μικρά νησιωτικά κράτη θα εξαφανιστούν από την άνοδο της στάθμης των ωκεανών.
Η διάσκεψη COP26 στη Γλασκώβη (1-12 Νοεμβρίου)προσέφερε μια μεγάλη ευκαιρία, την οποία όμως οι μεγάλοι «παίκτες» δεν φάνηκαν πρόθυμοι να εκμεταλλευτούν. Τελικά οι 197 χώρες που μετείχαν στην 26η Διάσκεψη του ΟΗΕ κατέληξαν σε μια συμφωνία που οριακά κρατάει ζωντανή την ελπίδα να συγκρατηθεί η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας της Γης στον 1,5οCμέχρι το τέλος του 21ου αιώνα. Μέχρι πότε όμως;
Αν και δεν είναι λίγα όσα συμφωνήθηκαν, έλειψαν τα τολμηρά βήματα και οι μεγάλες δεσμεύσεις που είναι πλέον κρίσιμες. Και παραμένει πάντα το μείζον πρόβλημα τηςεφαρμογής,όπως ήδη επισημάνθηκε από πολλούς, ιδιαίτερα την Κοινωνία των Πολιτών, αφού πολλές χώρες δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους.
Ο μεγάλος κερδισμένος της COP26 ήταν η επιστήμη. Ουδείς πλέον αμφισβητεί τα επιστημονικά μοντέλα για τα συνακόλουθα της κλιματικής αλλαγής. Κι αυτό είναι ένα ισχυρό εργαλείο, μια αδιαπραγμάτευτη κόκκινη γραμμή.
Σημαντική ήταν η συμφωνία για επενδύσεις σε υποδομές. Συγκεντρώθηκαν κεφάλαια περίπου 100 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (το 2019 το αντίστοιχο ποσό έφθανε μόλις στα 19 τρισεκατομμύρια).
Δυστυχώς από το μέτωπο του άνθρακα δεν ήρθαν καλά νέα: Όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, 23 χώρες, ανάμεσά τους κάποιες από τις πιο ρυπογόνες στον κόσμο, ανέλαβαν νέες δεσμεύσεις για τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης άνθρακα, ενώ 40 χώρες υπέγραψαν δέσμευση για σταδιακή κατάργηση της χρήσης άνθρακα και τη μετάβαση τους σε καθαρή ενέργεια μέχρι το 2050. Δυστυχώς, οι μεγαλύτεροι ρυπαντές, ΗΠΑ, Κίνα και Ινδία, δεν υπέγραψαν τη Συμφωνία, ενώ η Σαουδική Αραβία κινήθηκε ενεργά για να την εμποδίσει. Έτσι,με τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις και με την προϋπόθεση πως όλες οι δεσμεύσεις θα τηρηθούν αυστηρά, θα είναι εφικτός ο περιορισμός της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους +1,8οC μέχρι το τέλος του αιώνα. Αν καιη διαφορά φαίνεται μικρή από τους 1,5οC, οι επιπτώσεις γιγαντώνονται! Κάτι που οι Μαλδίβες γνωρίζουν καλύτερα από τους περισσότερους.
Όσον αφορά τα δάση του πλανήτη, αν και 133 χώρες,ανάμεσά τους η Βραζιλία και η Ρωσία, υπέγραψαν συμφωνία για να σταματήσει η καταστροφή των δασών μέχρι το 2030,εντούτοις οι χώρες που διαθέτουν τα μεγαλύτερα δάση δεν έχουν μέχρι σήμερα θεσπίσει τους νόμους και κανονισμούς που απαιτούνται για την επιτυχία ενός τόσο σημαντικού στόχου.
Επίσης, οι 20 πλουσιότερες χώρες, που παράγουν το 80% των αέριων ρύπων, δεν θα αποζημιώσουν τις φτωχότερες χώρες που πλήττονται βαρύτερα από την κλιματική αλλαγή.Αξίζει να θυμηθούμε ότι τα 100 δισ. δολάρια που είχαν υποσχεθεί οι ΗΠΑ στην COP15 για αυτό τον σκοπό δεν δόθηκαν ποτέ.
Για την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ) είναι πολύ σημαντικό ότι στη Γλασκώβη τονίστηκε η σημασία της κλιματικής εκπαίδευσης που θα πρέπει να ενταχθεί στα προγράμματα σπουδών. Στην COP26 τουλάχιστον 30 χώρες δεσμεύτηκαν για την κλιματική εκπαίδευση με προτάσεις όπως η δημιουργία σχολείων μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών.Το Παγκόσμιο Ίδρυμα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (FEE) ήταν παρόν με μια σημαντική εκδήλωση, ακριβώς για να ενισχύσει αυτή την προσπάθεια.
Η Γλασκώβη ανέδειξε τέλος, τη σημασία των μεγάλων περιβαλλοντικών οργανισμών και των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών που διαμόρφωσαν την ατζέντα με συγκεκριμένες προτάσεις.Σε αυτούς πέφτει το βάρος να παρακολουθήσουν στηνπράξη την εφαρμογή των δεσμεύσεων και να εντείνουντην πίεση για να κρατηθεί η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη μας στους, ούτως ή άλλως οριακούς, 1,5ο C.