Διεθνής με την Εθνική Ελλάδος ως… δημότης Κομοτηνής με πατέρα Ρώσο και μάνα Ουκρανή που ζουν σε καταφύγιο στο Χάρκοβο

Με τεράστια αγωνία παρακολουθεί όσα συμβαίνουν από τα ξημερώματα της περασμένης Πέμπτης στην Ουκρανία ο διεθνής με την Εθνική Ελλάδος βολεϊμπολίστας Ζένια Γκόρτσανιουκ, που αγωνίζεται φέτος στον Αριστοτέλη Σκύδρας αλλά έχει αρκετούς δεσμούς με την Θράκη καθότι άλλωστε απέκτησε ελληνικό διαβατήριο ως… δημότης Κομοτηνής. Ο Ρώσος πατέρας του και η Ουκρανή μητέρα του ζουν αυτές τις μέρες σε καταφύγιο σε μία από τις πόλεις στις οποίες έχει εξαπολύσει επιθέσεις ο ρωσικός στρατός.

«Οι γονείς μου ζουν στο Χάρκοβο, υπάρχουν πυροβολισμοί, βόμβες και ο κόσμος ψάχνει τα υπόγεια. Γενικότερα είναι ψύχραιμοι γιατί το περίμεναν, αλλά δεν το πίστευαν ότι θα συμβεί. Ο κόσμος κρύβεται στο μετρό, ενώ όσοι έχουν εξοχικές κατοικίες είναι πιο τυχεροί. Εκεί έχω και πολλούς φίλους γιατί πηγαινοέρχομαι. Περνάνε δύσκολες ώρες, δεν χάνουν όμως την πίστη τους. Προς το παρόν τα πηγαίνουμε καλά, αμυνόμαστε, αλλά υπάρχουν το άγχος και η στενοχώρια και για τους δύο λαούς. Κανένας από τους δύο δεν θέλει να πολεμήσει, αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα», είπε ο Ζένια στον Κομοτηναίο δημοσιογράφο Στέφανο Λεμονιδη, διευθυντή του fosonline.

«Σπάνε συνεχώς τζάμια, ακούγονται σειρήνες και τρέμουν τα σπίτια . Το πατρικό μου σπίτι, το οποίο είναι ένα κτίριο διατηρητέο και στο οποίο είχαν πέσει βόμβες στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ακόμα αντέχει. Ελπίζουμε να σωθεί. Είναι στο κέντρο της πόλης και είμαστε τυχεροί, γιατί ακριβώς από κάτω έχει καταφύγιο. Από την Πέμπτη έχουν μεταφερθεί στο καταφύγιο και μια φορά την ημέρα μόνο μπορούν να βγουν έξω. Ανεβαίνουν στο σπίτι να πάρουν ό,τι φαγητό υπάρχει και κατεβαίνουν ξανά στο καταφύγιο. Περισσότερο ανησυχούμε για τον θείο μου, ο οποίος είναι σε άλλη περιοχή», είχε σχολιάσει ο Γκόρτσανιουκ την περασμένη Παρασκευή μιλώντας στην εφημερίδα Μακεδονια, μια ημέρα μετά την εντολή Πούτιν για εισβολή στην Ουκρανία και μια ημέρα πριν ταξιδέψει με την ομάδα του Αριστοτέλη Σκύδρας στην Ορεστιάδα για το Σαββατιάτικο παιχνίδι με τον Άθλο.

Μάλιστα, πριν την έναρξη αυτού του αγώνα, ο Ζένια Γκόρτσανιουκ φωτογραφήθηκε με όλους τους συμπαίκτες του μέσα στο «Νίκος Σαμαράς» κρατώντας την ουκρανική σημαία, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι για τον ίδιο δεν υπάρχει επιλογή. Οπως είχε αναδείξει πριν εννέα ολόκληρα χρόνια ο Γιάννης Γιαγκινης στο ThrakiSportS, o Ζένια μεγάλωσε από μωρό παιδί στην Κομοτηνή, όπου στα τέλη της δεκαετίας του ’90 αγωνίζονταν ο πατέρας του με την μεγάλη ομάδα της ΑΕ Κομοτηνής, ενώ την ίδια περίοδο έπαιζε και στην (ακόμα πιο μεγάλη) Ορεστιάδα ο θείος του. Είναι από τα παιδιά με καταγωγή από την πρώην ΕΣΣΔ που γεννήθηκαν και γαλουχήθηκαν στην Θράκη, απέκτησαν ελληνική συνείδηση και όλα τα εχέγγυα για μια μεγάλη αθλητική καριέρα.

Είχε αποτελέσει πονεμένη ιστορία για το ελληνικό βόλεϊ. Είχε κληθεί στην Εθνική Ομάδα Βόλεϊ Ανδρών για να συμμετάσχει στο Ευρωπαϊκό Λιγκ, αλλά δεν μετείχε επειδή εξαφανίστηκε ως δια μαγείας η οικογενειακή του μερίδα από τα αρχεία του Δήμου Κομοτηνής, όπου είχε ανοιχτεί το 2000, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πάρει από πουθενά πιστοποιητικό γεννήσεως για να ανανεώσει το διαβατήριο του. Έτσι έφυγε προσωρινά από την Ελλάδα, καθώς το ελληνικό του διαβατήριό του έληξε στις 22 Μαϊου του 2013 και δεν ανανεώθηκε! Τελικά μετά από την δημοσιοποίηση του τότε θέματος, το πρόβλημα λυθηκε και μάλιστα ο Ζένια έχει καταγράψει 19 συμμετοχές με την Εθνική Ανδρών της Ελλάδος και αρκετές πιο πριν με τις μικρές Εθνικές Ομάδες Παίδων και Εφήβων.

«Ο πατέρας μου είναι Ρώσος και η μητέρα μου Ουκρανή, έχω φίλους που είναι στα σύνορα και αυτή η κατάσταση είναι κάτι που δεν τη θέλει κανένας. Πάντα την πληρώνει ο λαός, ενώ εγώ όσο μπορώ να έχω επικοινωνία μαζί τους παραμένω ήσυχος. Τώρα μπορούν να φύγουν μόνο άνθρωποι άνω των 60 όπως και μικρά παιδιά. Ο πατέρας μου ήρθε από το Ροστόφ στην Ουκρανία εδώ και 40 χρόνια. Ευτυχώς η πολυκατοικία τους έχει υπόγειο και βρίσκονται εκεί. Πολλοί μένουν στο μετρό, υπάρχουν όμως και πολλοί άνθρωποι που μένουν στα διαμερίσματά τους και δεν ξέρουν πού να πάνε. Περίμεναν ότι μπορεί να συμβεί και είχαν προετοιμαστεί για φαγητό, νερό και αλληλοβοηθιούνται. Ο καθένας έχει τον ρόλο του και προς το παρόν δεν τους λείπει κάτι. Μόνο στο μετρό όπου στοιβάζονται μωρά παιδιά, τους λείπουν πάμπερς, φάρμακα. Βομβάρδισαν και το κέντρο αιμοδοσίας και δεν έχουν αίμα σε περίπτωση ανάγκης. Στην αρχή υπήρξε πανικός, μετά όμως έμειναν ψύχραιμοι και είχαν ετοιμαστεί. Ακόμη και οι ξένοι που βρίσκονταν στην πόλη. Είχαν ετοιμάσει τις βαλίτσες τους, τα διαβατήρια, φαγητό, νερό», αποκαλύπτει ο Ζένια Γκόρτσανιουκ στον Στέφανο Λεμονίδη.

Επικοινωνεί όχι απλά κάθε μέρα αλλά κάθε ώρα με τους δικούς του. «Ευτυχώς. Υπήρξε ένα κενό, αλλά βοήθησαν οι Δυτικοί και επανήλθε το σήμα και το διαδίκτυο, γι’ αυτό έχουμε καλή επικοινωνία και πληροφόρηση. Όσο μιλάμε είμαι ήσυχος», λέει ο διεθνής βολεϊμπολίστας, ο οποίος όταν ερωτάται για το αν υπάρχουν μάχες στο Χάρκοβο όπου βρίσκονται οι γονείς του απαντά: «Ξεκίνησαν μάχες περιμετρικά της πόλης, αλλά μετά μπήκε ο στρατός μέσα και καταλαμβάνουν κτίρια ή τα σημειώνουν για να τα βομβαρδίσουν. Μια γυναίκα από το υπόγειο που ήταν μαζί με τους γονείς μου την κάλεσαν να δουλέψει σε ένα μίνι μάρκετ για να εξυπηρετηθεί ο κόσμος, αλλά την πυροβόλησαν έξω από τη στρατιωτική σχολή. Ειδοποιήθηκαν οι Ουκρανοί και έσπευσαν εκεί να αποκρούσουν τους Ρώσους. Όλοι οι άνδρες, πάντως, αυτοί που δεν είναι στρατιώτες, δείχνουν το διαβατήριο και παίρνουν όπλα για να υπερασπιστούν την πόλη και τους εαυτούς τους. Και με ελικόπτερα κατεβαίνουν Ρώσοι στρατιώτες και χάνονται στην πόλη. Γίνεται ανταρτοπόλεμος, μάχες μέσα στην πόλη».

Εκτιμούν ότι θα τελειώσει σύντομα, ερωτάται ο Ζένια Γκόρτσανιουκ. Και απαντά: «Δεν νομίζω. Είναι άσχημα τα πράγματα και είναι κρίμα να συμβαίνει αυτό, το 2022, στην Ευρώπη. Ο κόσμος θέλει να σταματήσει ο πόλεμος, ακόμη και οι Ρώσοι. Αλλά να σταματήσει αυτό από την πλευρά της Ουκρανίας που αμύνεται είναι δύσκολο. Κανένας λαός δεν θέλει πόλεμο». Μάλιστα, οι γονείς του ειναι πλέον εγκλωβισμένοι. «Δεν μπορούν πλέον να έρθουν Ελλάδα, είναι δύσκολο. Παντού έχουν μπλόκα, κάνουν ελέγχους και καλά κάνουν, γιατί δεν ξέρουν ποιοι είναι στα αυτοκίνητα. Όσο περνάει όμως ο καιρός ο καθένας έχει πάρει έναν ρόλο και βοηθούν την κατάσταση. Οι μεγάλοι σε ηλικία, όπως οι γονείς μου, δεν μπορούν να πολεμήσουν, αλλά κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να βοηθήσουν». (…) O πατέρας μου ήταν να φύγει στις 28 του μήνα στην Αμερική, ώστε να βοηθήσει την αδερφή μου με τις ακαδημίες βόλεϊ που έχει στήσει στο Λος Άντζελες (σ.σ. ως παίκτρια έχει αγωνιστεί στην Ελλάδα με την γυναικεία ομάδα του Ολυμπιακου). Δυστυχώς, όμως, δεν πρόλαβε. Επίσης, τις τελευταίες ημέρες, όσο βλέπαμε ότι χειροτέρευαν τα πράγματα, οι γονείς μου θέλησαν να πάνε προς την Πολωνία και τη Ρουμανία, αλλά τελικά προτίμησαν να μείνουν πίσω. Δεν ξέρω αν θα έχουν το κουράγιο να ξεριζωθούν ξανά. Δεν έχουν πλέον το κουράγιο. Πέρασαν τόσα. Κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, είχαν το Τσέρνομπιλ, πτώχευσαν, έτρεχαν σε όλο τον κόσμο να βρουν δουλειά, ένα κομμάτι ψωμί. Μετά έστρωσε η Ουκρανία, γύρισαν στο σπίτι τους. Ύστερα ήρθε η κρίση, άρχισαν να ζουν σαν άνθρωποι όλοι αυτοί που είναι εξήντα χρόνων, βρήκαν τα πατήματά τους και τους βρήκε ο κορονοϊός. Ας μην ξεχνάμε ότι πολεμάνε ανεπίσημα από το 2014, κουράστηκαν. Δεν μπορούν πάλι να πάρουν τους δρόμους. Προτιμούν να μείνουν στα καταφύγια μέχρι να σταματήσει το κακό».

Κατά τον Ζένια Γκόρτσανιουκ όλα ξεκίνησαν «από το Λουγκάνσκ και το Ντόνετσκ. Υπήρχαν περίοδοι που τους βομβάρδιζαν οι Ρώσοι και περίοδοι που τους βομβάρδιζαν οι Ουκρανοί. Πάντα την πληρώνει ο λαός. Εμένα δεν με ενδιαφέρει η πολιτική, αλλά μας βάζουν και μαλώνουμε μεταξύ μας χωρίς να έχουμε τίποτα να χωρίσουμε».

Μάλιστα, αποκαλύπτει για την οικογενειακή ιστορία του πατέρα και του θείου του, που την δεκαετία του ’90 είχαν βρεθεί αμφότεροι στην Θράκη αγωνιζόμενοι για την ΑΕ Κομοτηνής και τον ΑΟ Ορεστιάδας αντίστοιχα (φωτο οι δυο τους δεξια με την Εθνική της Σοβιετικής Ενωσης): «Ο πατέρας μου είναι καθηγητής στο πανεπιστήμιο, όπως και ο θείος μου. Και οι δύο Ρώσοι από το Ροστόφ. Είναι περίεργη η κατάσταση που ξεκίνησε από το 2014 με τον πόλεμο της Κριμαίας. Ο πατέρας μου είναι Ρώσος , η μητέρα μου Ουκρανή και είχαμε διαφωνίες για το ποιος είχε δίκιο. Τώρα και οι δύο βρίσκονται μαζί στο καταφύγιο. Είναι μπερδεμένη ιστορία, αφού το Χάρκοβο απέχει μόλις μία ώρα από το Μπέλγκοροντ, στη Ρωσία. Εκεί ήταν να πάω να παίξω βόλεϊ, ήρθαμε όμως οικογενειακώς στην Ελλάδα. Είναι μπερδεμένα και τα συναισθήματα. Η καταγωγή του πατέρα μου είναι από τη Λευκορωσία, το Γκόρτσανιουκ είναι λευκορώσικο όνομα. Η μητέρα μου έλκει την καταγωγή της από την Ουκρανία, οι ρίζες της όμως είναι από την Πολωνία. Όλος ο λαός είναι έτσι. Κάθε Ουκρανός έχει τουλάχιστον έναν συγγενή Ρώσο και το ίδιο γίνεται και στη Ρωσία. Κάθε Ρώσος έχει έναν συγγενή Ουκρανό. Όπως γινόταν και παλιά στη Γιουγκοσλαβία».

Πολίτης του κόσμου ο Ζένια Γκόρτσανιουκ, αναδείχθηκε από τις ακαδημίες της Λοκομοτίβ Χάρκιβ και στην διάρκεια της μεγάλης καριέρας του πέρασεεκτός από την Ουκρανία και την Ελλάδα και από τα πρωταθλήματα της Ρωσίας, της Πολωνίας, της Τουρκίας, της Ρουμανίας, του Καζακστάν αλλά και του Κατάρ και του Ιράν. Τις μεγαλύτετες επιτυχίες του τις μετρά βέβαια στην Ελλάδα, όπου με τη φανέλα του Ηρακλή έπαιξε μια δεκαετία στη μεγάλη ομάδα και σε αυτήν κατέκτησε δύο πρωταθλήματα, δύο Κύπελλα ενώ είχε και δύο συμμετοχές σε τελικούς Τσάμπιονς Λιγκ, σε Θεσσαλονίκη και Πράγα. Πλέον έχει επιστρέψει στην αγαπημένη του Θεσααλονίκη μαζί με την σύζυγό του και από την ασφάλεια της Ελλάδας παρακολουθεί κάθε λεπτό τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Ακόμα πάντως, δεν μπορεί να πιστέψει αυτό που συμβαίνει και αναρωτιέται: «Είμαστε ίδιος λαός, είμαστε ίδιοι άνθρωποι, είμαστε αδέρφια. Γιατί;».