Ενεργειακή κρίση και μείωση ανταγωνιστικότητας παραγωγικών εξαγωγικών επιχειρήσεων

Ενεργειακή κρίση και μείωση ανταγωνιστικότητας παραγωγικών εξαγωγικών επιχειρήσεων

Ο ΣΕΒΕ-Σύνδεσμος Εξαγωγέων για την εξαιρετικά μεγάλη, όπως ήδη υπήρχε τουλάχιστον από το καλοκαίρι του 2021 και επιδεινώθηκε μετά και τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση, που πλήττει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων με την κατακόρυφη αύξηση των τιμών ενέργειας και των δυσμενών επιπτώσεων αυτής  σε όλες τις επιχειρήσεις σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, θεωρεί ότι τα πρόσφατα μέτρα της Κυβέρνησης κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορούν να συμβάλλουν βραχυπρόθεσμα στην άμβλυνση των αρνητικών συνεπειών τόσο στην κοινωνία όσο και στις επιχειρήσεις.

Επιπλέον οι μεταποιητικές επιχειρήσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό αντιμετωπίζουν άμεσα προβλήματα στην αύξηση κόστους του παραγόμενου προϊόντος, λόγω της δραματικής αύξησης του κόστους ενέργειας και άλλων εξωγενών παραγόντων που επιδρούν αρνητικά στην ανταγωνιστικότητά τους και κατ’ επέκταση στη συνέχιση της λειτουργίας τους.

Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή είναι η ορθολογική λειτουργία της αγοράς ενέργειας, η πάταξη της κερδοσκοπίας και αισχροκέρδειας στον κλάδο, καθώς και άμεσες δομικές/θεσμικές παρεμβάσεις όπως ενδεικτικά η απλοποίηση εγκατάστασης net metering και η νομοθετική ενίσχυση του πλαισίου των PPAs με στόχο την επιτάχυνση της διείσδυσής τους στην ελληνική αγορά.

Εκτιμούμε ότι άμεσα πρέπει να αποκτηθεί ένα σταθερό μακροχρόνιο πλαίσιο στην ενέργεια για να μειωθούν οι επιπτώσεις στο μικρότερο δυνατό βαθμό.

Αυτό απαιτεί τόσο ενίσχυση των δομικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων του προγράμματος ενεργειακής μετάβασης, όσο και μέτρα στήριξης και προώθησης από την πολιτεία της εξοικονόμησης ενέργειας, των ΑΠΕ και της πράσινης ανάπτυξης.

Προσδοκούμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση που μέχρι στιγμής έχει δείξει άμεση αντίδραση στην κρίση στην Ουκρανία, θα επιδείξει την ίδια αποφασιστικότητα ώστε, σε συνέχεια και της Άτυπης Συνόδου στις Βερσαλλίες, να δοθεί από το επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (24-25.03.22) ευρωπαϊκή λύση  στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσέων της σε οικονομία και κοινωνία, άμεσα και μεσοπρόθεσμα, αντιμετωπίζοντας το δομικό θέμα που αφορά τους ευρωπαϊκούς στόχους της πράσινης ανάπτυξης και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ενέργειας.

 

Ενδεικτικές προτάσεις ΣΕΒΕ: 

Ι. Μέτρα βελτίωσης λειτουργίας εσωτερικής αγοράς: 

1. Άμεση παρακολούθηση και έλεγχος ζητημάτωνκερδοσκοπίαςστο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας. Υπάρχουν μεγάλες αυξομειώσεις τιμών με έντονη διακύμανση λόγω των τιμών του φυσικού αερίου χωρίς να λαμβάνονται υπόψη ερωτήματα που δημιουργούνται από το υπάρχον στοκ αερίου αλλά και το μοντέλο προμήθειας (βάσει TTF – επόμενου μήνα και όχι spot) που λογικά επιβραδύνουν τέτοιες ανατιμήσεις απορροφώντας κραδασμούς. Η τιμή λοιπόν του Μαρτίου στο ρεύμα δεν δικαιολογείται βάσει των αγορών ΦΑ στη χώρα, ενώ δεν πρέπει να γίνονται άμεσες συγκρίσεις στο κομμάτι αυτό με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες που μπορεί να λειτουργούν διαφορετικά (σημειώνουμε ότι το κόστος ενέργειας στην Ελλάδα από 1/1/2022 μέχρι σήμερα είναι το 3^ο πιο ακριβό στην Ευρώπη).

2. Επειδή η ελληνική αγορά είναι ίσως η μόνη που λειτουργεί χωρίς σταθερά συμβόλαια εδώ και 6 μήνες περίπου, αλλά οι εταιρίες/καταναλωτές απορροφούν οποιαδήποτε αυξομείωση τιμής στο ρεύμα μαζί με την  επιβάρυνση διαχείρισης από τον κάθε πάροχο,θα πρέπει να εξεταστεί η επιβολή πλαφόν στο περιθώριο κερδοφορίας των εταιριών αυτών και κυρίως των εταιριών παραγωγών και προμηθευτών ρεύματος. Εφόσον λειτουργούν χωρίς κανένα ουσιαστικά κίνδυνο μετακυλίοντας αυτόματα οποιαδήποτε αύξηση, θα πρέπει το περιθώριο κέρδους σε μία επιχείρηση χωρίς κίνδυνο να είναι ελάχιστο, πόσο μάλλον τη σήμερον ημέρα που πρέπει να λειτουργεί στο σύνολο του επιχειρείν με την ελάχιστη δυνατή κερδοφορία για να μην καταρρεύσει το οικονομικό μας οικοδόμημα από πληθωριστικές πιέσεις πολέμου.

ΙΙ. Επιδοτήσεις ενίσχυσης ρευστότητας και «περιορισμού» πληθωριστικών πιέσεων: 

1. Η επιδότηση θα πρέπει «τουλάχιστον» να παραμείνει στη λογική της κάλυψης του 1/3 των αυξήσεων. Και αυτό πρέπει να ισχύσει από το Μάρτιο γιατί τα τιμολόγια του Μαρτίου θα είναι εξαιρετικά αυξημένα. Ο Απρίλιος είναι αργά και θα πρέπει η Κυβέρνηση να εξετάσει τότε το θέμα αυτό, τον Απρίλιο δηλαδή. Ιδεατά, η επιδότηση θα πρέπει να είναι και κλιμακούμενη ανάλογα με τη συμμετοχή του ενεργειακού κόστους στην επιχείρηση(δηλαδή κλιμακωτή και αυξανόμενη ενίσχυση ενεργοβόρων εταιριών).
2. Άμεση μείωση του μη ανταγωνιστικού τιμολογίου στο μέγιστο δυνατό βαθμό
3. Υπαγωγή στα μέτρα στήριξηςαπό τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης άλλων τομέων ενέργειας, όπως το υγραέριο για βιομηχανική χρήση (LPG): πρόκειται για έναν άδικο αποκλεισμό μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων που, λόγω μη ύπαρξης/σύνδεσης του δικτύου φυσικού αερίου με την  περιοχή εγκατάστασής τους, συνεχίζουν υποχρεωτικά να μένουν εκτός αυτού του δικτύου, οδηγούμενες σε προμήθεια βιομηχανικού υγραερίου (LPG) για τη λειτουργία τους από ιδιωτικές εταιρίες του κλάδου. 

ΙΙΙ. Ρευστότητα-Χρηματοδότηση αυξημένων αναγκών κεφαλαίου κίνησης :

Λόγω αύξησης κόστους ενέργειας, πρώτων υλών κλπ, ανταπόκριση της μεγαλύτερης ανάγκης χρηματοδότησης κεφαλαίου κίνησης του εμπορικού κύκλου των επιχειρήσεων από τα πιστωτικά ιδρύματα, είτε από τα ίδια, είτε με τη μορφή εγγυήσεων δανείων από το κράτος μέσω π.χ. ΕΑΤ για το υπερβάλλον ποσό του υφιστάμενου πιστωτικού ορίου.  Το πρόβλημα είναι μείζον, αφού για τις ίδιες ποσότητες ή/και καταναλώσεις, οι επιχειρήσεις πρέπει να χρηματοδοτηθούν για διπλάσιο ή και παραπάνω ποσό.

ΙV: Ρευστότητα-κόστος:

Κατ΄ αντιστοιχία της διαδικασίας για την επιστροφή Ε.Φ.Κ. καυσίμων στους δικαιούχους εξαγωγείς, επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.