Καμία νέα κατανομή δικαιωμάτων το 2023, ότι δώσει το Εθνικό Απόθεμα
Προβληµατισµός επικρατεί σε όσους υπολόγιζαν σε µία νέα κατανοµή δικαιωµάτων από το 2023, αποκτώντας κτήµατα εντός της τρέχουσας περιόδου, έχοντας στο νου πως θα µπορέσουν να τα «ντύσουν» αυτόµατα µε δικαιώµατα, στην αφετηρία της νέας ΚΑΠ.
Δεν προβλέπεται νέα κατανομή δικαιωμάτων με την εφαρμογή ΚΑΠ το 2023, ότι δώσει το Εθνικό Απόθεμα
Όπως λοιπόν έγινε επισήµως γνωστό δεν θα γίνει «πρώτη κατανοµή» και οι αγρότες θα πορευτούν µε τα ίδια δικαιώµατα που είχαν το 2022 ολόκληρη την ερχόµενη προγραµµατική περίοδο.
Μόνη λύση (εκτός από τις µεταβιβάσεις φυσικά) είναι το Εθνικό Απόθεµα. Κατά προτεραιότητα από εκεί εξυπηρετούνται νέοι και νεοεισερχόµενοι αγρότες που µπορούν να λάβουν µόνο µία φορά δικαιώµατα. Για τους υπόλοιπους αγρότες και κτηνοτρόφους είναι επιλογή του ΥΠΑΑΤ αν θα ανοίξει τον κουµπαρά του Εθνικού Αποθέµατος, κάτι που συνεπάγεται µε οριζόντια µείωση της βασικής ενίσχυσης για όλους. Σηµειώνεται εδώ πως σύµφωνα µε τους κανόνες που ισχύουν σήµερα, «αιτήµατα δικαιούχων που έχουν ήδη ωφεληθεί µια φορά από το Εθνικό Απόθεµα (χορήγηση δικαιωµάτων ή προσαύξηση µοναδιαίας αξίας), απορρίπτονται σε επόµενα έτη ενίσχυσης, ανεξαρτήτως αν πληρούν και σε άλλο έτος τις προϋποθέσεις χορήγησης ή προσαύξησης της µοναδιαίας αξίας». Μένει να φανεί λοιπόν αν θα µπορέσει κάποιος που έκανε αίτηση το 2022 για Απόθεµα να µπορεί ξανά το 2023, καθώς εδώ µιλάµε για άλλη προγραµµατική περίοδο.
Το 2022 λοιπόν, όσα δικαιώµατα δηλωθούν (γύρω στα 3,9 εκατ.) τόσα θα µεταφερθούν στη νέα περίοδο, µε διαφορετική όµως αξία βάσει του µειωµένου κατά 20% περίπου προϋπολογισµού της βασικής ενίσχυσης. Σηµειώνεται εδώ πως στο ΟΣ∆Ε του 2022 θα επανεκκινήσει το µοντέλο σύγκλισης το οποίο θα έχει ως εξής:
- Όσα δικαιώµατα έχουν Μοναδιαία Αξία (AMA∆) µικρότερη του 90% της µέσης περιφερειακής αξίας, θα έχουν αύξηση της αξίας τους τουλάχιστον κατά το 1/3 της διαφοράς µεταξύ της ΑΜΑ∆ και του 90% της µέσης περιφερειακής αξίας, το 2022.
- Αν µετά την παραπάνω αύξηση τα δικαιώµατα παραµένουν υπερβολικά χαµηλά, θα φτάσουν τουλάχιστον στο 60% της µέσης αξίας της περιφέρειας το 2022.
- Όσοι είχαν υπερβολικά υψηλά δικαιώµατα, θα χάσουν το µέγιστο 30% το 2022, σε σχέση µε την Μοναδιαία Αξία του 2021.
Με απλά λόγια αυτό σηµαίνει:
Βοσκοτόπια: H µέση περιφερειακή αξία δικαιωµάτων ανά στρέµµα είναι κοντά στα 20 ευρώ Ως εκ τούτου, όλοι οι κτηνοτρόφοι το 2022 θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους δικαιώµατα µε ελάχιστη αξία 12 ευρώ και άνω το 2022.
Αροτραίες καλλιέργειες: Η µέση περιφερειακή αξία δικαιωµάτων ανά στρέµµα είναι στα 27 ευρώ. Όλοι οι αγρότες θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους δικαιώµατα αροτραίων καλλιεργειών µε ελάχιστη αξία 16,50 ευρώ και άνω το 2022.
∆ενδρώδεις καλλιέργειες: Η µέση περιφερειακή αξία δικαιωµάτων ανά στρέµµα είναι στα 34 ευρώ. Όλοι οι αγρότες θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους δικαιώµατα σε δενδρώδεις καλλιέργειες µε ελάχιστη αξία 20,50 ευρώ και άνω το 2022.
Για να χρηµατοδοτηθεί η αύξηση των δικαιωµάτων θα γίνει οριζόντια περικοπή ανά περιφέρεια ενίσχυσης στις επιδοτήσεις που βρίσκονται πάνω από το µέσο όρο ενισχύσεων (ιστορικά δικαιώµατα).
Δεκτή η πρόταση για τρία Εθνικά Αποθέµατα
Σε τρία Εθνικά Αποθέµατα, ένα για κάθε αγρονοµική περιφέρεια καταλήγει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, λίγη πριν την υποβολή του στρατηγικού σχεδίου στις Ευρωπαϊκές Αρχές. Σύµφωνα µε πληροφορίες της Agrenda η πρόταση του Συµβούλου της νέας ΚΑΠ έχει γίνει δεκτή και πέρα απροόπτου (όπως π.χ έγινε µε τις συνδεδεµένες) η Ελλάδα θα πορευθεί στη νέα περίοδο µε τρία Εθνικά Αποθέµατα.
Ένα για τις αροτραίες, ένα για τις δενδρώδεις και ένα για τα βοσκοτόπια. Για παράδειγµα
το 2023 ζητούνται από το Απόθεµα δικαιώµατα 20 εκατ. ευρώ για τα βοσκοτόπια, 5 εκατ. ευρώ για τις αροτραίες και 4 εκατ. ευρώ για τις δενδρώδεις. Με το νέο σύστηµα θα γίνει περικοπή λοιπόν βασικής ενίσχυσης 20 εκατ. ευρώ για τους υπόλοιπους κτηνοτρόφους, 5 εκατ. για τους κατόχους αροτραίων εκµεταλλεύσεων και 4 εκατ. ευρώ για τους κατόχους µονίµων καλλιεργειών, ώστε να εξυπηρετηθούν οι αιτήσεις. Με το ισχύον σύστηµα η συνολική περικοπή που απαιτούνταν (29 εκατ. ευρώ) θα γινόταν οριζόντια σε όλους.
Κατά πάσα πιθανότητα αυτή θα είναι η τελευταία ΚΑΠ που δίνονται ενισχύσεις βάσει δικαιωµάτων
Για την τελευταία προγραµµατική περίοδο (2023-2027) που θα ισχύσει το καθεστώς των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης στην Ελλάδα (ίσως και στην Ευρώπη) µιλάνε οι έχοντες γνώση των πραγµάτων. Το γεγονός ότι όλοι οι αγρότες το 2026 θα έχουν την ίδια αξία δικαιωµάτων ανά αγρονοµική περιφέρεια, «ακυρώνει» και το λόγο ύπαρξης αυτού του µοντέλου που βρίσκεται σε εφαρµογή εδώ και περίπου 20 χρόνια. Πάµε λοιπόν σε µοντέλο καθεστώτος ενιαίας ενίσχυσης βάσει της επιλέξιµης γης, κάτι που υπήρξε ως σενάριο και για την ερχόµενη ΚΑΠ.
Παραδίδεται έως την Παρασκευή στην Κοµισιόν το στρατηγικό σχέδιο, αναµένονται διορθώσεις
Αρκετές αναµένονται να είναι οι παρατηρήσεις και οι διορθώσεις που θα κληθούν να ενσωµατώσουν στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ οι αρχές που διαχειρίζονται τον φάκελο, µετά την κατάθεσή του προς τις ευρωπαϊκές αρχές (διορία έως 31 ∆εκεµβρίου 2021). Στο θέµα των άµεσων ενισχύσεων τα δύο καθεστώτα που προβληµατίζουν είναι φυσικά οι συνδεδεµένες και τα οικολογικά σχήµατα. Στο φάκελο του ΠΑΑ τα πράγµατα είναι ακόµα πιο ρευστά, και µένει να φανεί ποια µέτρα από αυτά που έχουν προταθεί προς ενεργοποίηση τελικά δεν θα περάσουν στο τελικό πλάνο.
AgroNews/Γ. Κοντονής