Μεγάλη Πέμπτη – Ο Μυστικός Δείπνος

Τη Μεγάλη Πέμπτη μνημονεύουμε τέσσερα γεγονότα: τον Ιερό Νιπτήρα, το Μυστικό Δείπνο, την αξιοθαύμαστη προσευχή στη Γεσθημανή και την προδοσία του Ιούδα. Στον εσπερινό της Μεγάλης Πέμπτης έχουμε τη Σταύρωση του Ιησού Χριστού. Στις εκκλησίες διαβάζονται τα 12 Ευαγγέλια, μέσω των οποίων περιγράφονται τα Άγια Πάθη. Μετά το πέμπτο Ευαγγέλιο βγαίνει ο Εσταυρωμένος.

 

 

Εἰς τὴν ὑπερφυᾶ Προσευχὴν

Προσεύχῃ· καὶ φόβητρα, θρόμβοι αἱμάτων,

Χριστέ, προσώπου, παραιτούμενος δῆθεν

Θάνατον, ἐχθρὸν ἐν τούτοις φενακίζων.

 

Πολλές γυναίκες μένουν μέχρι το πρωί στις εκκλησίες “μοιρολογώντας” και ψάλλοντας ύμνους για τον Χριστό. Παραδοσιακά, την ίδια ημέρα οι νοικοκυρές βάφουν τα αβγά και ζυμώνουν κουλούρια και τσουρέκια. Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Πέμπτη παρασκευάζονται και τα σπιτικά καλιτσούνια. Τη Μεγάλη Πέμπτη οι περισσότεροι πιστοί της Κρήτης λαμβάνουν τη Θεία Κοινωνία, όπως την είχαν λάβει και οι μαθητές του Ιησού κατά το Μυστικό Δείπνο.

 

Τη Μεγάλη Πέμπτη το Θείο Δράμα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του. Ο Χριστός γνωρίζει ότι έφτασε το τέλος της επί Γης παρουσίας Του. Η προδοσία του αγνώμονα μαθητή, η σύλληψη, οι εξευτελισμοί, η καταδίκη και ο σταυρικός θάνατος είναι θέμα ωρών…

 

Στο τραπέζι του Μυστικού Δείπνου, ενώ οι μαθητές φιλονικούν μεταξύ τους για τις πρωτοκαθεδρίες, ο Ιησούς προβαίνει σε μια ασυνήθιστη πράξη: Γονατίζει και αρχίζει να πλένει τα πόδια τους. Οι μαθητές τον παρακολουθούν με αμηχανία. Η αμηχανία τους γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, αργότερα, όταν τους αποκαλύπτει πως ένας απ’ όλους θα τον προδώσει…

 

Το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας

Ακολουθεί η σύσταση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Ο Χριστός κόβει ένα άρτο σε κομμάτια και τα προσφέρει στους μαθητές: «Λάβετε, φάγετε, τούτο εστί το σώμα μου». Υψώνοντας ένα κύπελλο, τους δίνει και κρασί: «Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτο γαρ εστί το αίμα μου». Ακολουθεί η αξιοθαύμαστη προσευχή στη Γεσθημανή και η εκούσια πορεία του Κυρίου προς το Πάθος. Βλέπουμε ότι ο Χριστός διαλέγει ως τελευταίο καταφύγιο απομόνωσης και στοχασμού έναν κήπο. Είναι φανερός ο συσχετισμός με τη φύση. Από τον Κήπο της Εδέμ στον Κήπο της Γεσθημανής.

 

Η σύλληψη του Ιησού στον κήπο της Γεθσημανής γίνεται αμέσως μετά το φιλί του Ιούδα, το οποίο χαρακτηρίζεται έως και σήμερα πράξη προδοσίας. Ο Ιούδας ο Ισκαριώτης είναι το πιο αμφιλεγόμενο πρόσωπο της Καινής Διαθήκης. Ο άνθρωπος που πρόδωσε τον Ιησού Χριστό για 30 αργύρια και ύστερα, κυνηγημένος από τύψεις, αυτοκτόνησε.

 

Κατά τη σύλληψη του Ιησού και ενώ οι στρατιώτες του δένουν τα χέρια, αναφέρεται η μνημειώδης φράση «μάχαιραν έδωκας, μάχαιραν θα λάβεις». Τη φράση αυτή τη λέει ο Ιησούς στον Πέτρο, όταν εκείνος βγάζει ένα μαχαίρι και κόβει το αφτί ενός δούλου που συνόδευε τους στρατιώτες.

 

Στην εκκλησία το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης τελείται η «ακολουθία των Αγίων και Αχράντων Παθών», μέσω της οποίας οι πιστοί θυμούνται τα Πάθη του Σωτήρα Ιησού. Διαβάζονται τα Δώδεκα Εωθινά Ευαγγέλια, δηλαδή αποσπάσματα από τα τέσσερα ευαγγέλια με θέμα το Άγιο Πάθος του Χριστού.