Ο πραγματικός υπαίτιος των πυρκαγιών και εχθρός του περιβάλλοντος

Οι εικόνες από το καμένο παρατηρητήριο και την ταΐστρα των αρπαχτικών πουλιών στο δάσος της Δαδιάς, από τα 40.000 στρέμματα καμένου παρθένου δάσους είναι πραγματικά γροθιά στο στομάχι.

Για άλλη μια φορά έγινε στάχτη το γνωστό «είμαστε έτοιμοι» της κάθε κυβέρνησης σε κάθε έναρξη αντιπυρικής περιόδου. Τώρα προσπαθούν να περάσουν μια πλαστή εικόνα ότι η ζημιά είναι περιορισμένη. Τη μια η προπαγάνδα λέει «ευτυχώς δεν χάθηκαν ανθρώπινες ζωές», την άλλη, στην περίπτωση της Δαδιάς, «ευτυχώς δεν έφτασε η πυρκαγιά στον σκληρό πυρήνα της προστατευόμενης περιοχής, δεν κάηκαν οι φωλιές του Ασπροπάρη και του Μαυρόγυπα»!

 

Υπάρχουν εγκληματικές ευθύνες που δεν πρέπει να θαφτούν στις στάχτες

Η φωτιά ξεκίνησε σε περιοχή πλησίον του φράγματος της Λύρας, όμως στο φράγμα δεν έχουν γίνει τα απαραίτητα έργα συντήρησης με αποτέλεσμα να μην υπάρχει νερό που θα βοηθούσε στη γρήγορη κατάσβεσή της.

Ολες τις μέρες ακούγαμε για εκατοντάδες πυροσβέστες και πεζοπόρα τμήματα που δίνουν τη μάχη κατάσβεσης. Ομως τις πρώτες κρίσιμες στιγμές πόσοι πυροσβέστες ήταν διαθέσιμοι να επέμβουν; Οι ελλείψεις σε προσωπικό στην πυροσβεστική υπηρεσία σε όλο τον νομό είναι μεγάλες και έχουν αναδειχτεί και στη Βουλή με συχνές Ερωτήσεις βουλευτών του ΚΚΕ. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο πεζοπόρο τμήμα της Αλεξανδρούπολης προβλέπονται 97 θέσεις και έχουν καλυφθεί οι 70. Επίσης, τα πυροσβεστικά οχήματα στην πλειοψηφία τους είναι άνω των 35 ετών και γίνονται επικίνδυνα και αναποτελεσματικά. Οντως οι πυροσβέστες και οι άλλοι εμπλεκόμενοι έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό και τους αξίζουν συγχαρητήρια, αλλά είχαν πάντα πρόσβαση για να συνδράμουν; Οι δασικοί δρόμοι ήταν προσβάσιμοι; Οι αντιπυρικές ζώνες είχαν καθαριστεί; Δυστυχώς ακόμα και το έργο της σίτισης των πυροσβεστών, την προμήθειά τους σε κρύο νερό και υλικά εγκαυμάτων δεν μπόρεσε να εξασφαλίσει η κρατική μηχανή και ευτυχώς υπήρξε η συγκινητική αλληλεγγύη του κόσμου της ευρύτερης περιοχής.

Οι εργαζόμενοι στο δασαρχείο Σουφλίου, κατά την επίσκεψη κλιμακίου της ΤΕ Εβρου του Κόμματος στις 17 Ιούνη, λίγες μέρες δηλαδή πριν ξεσπάσει η πυρκαγιά, ανέφεραν ότι σε αυτό το δασαρχείο, υπεύθυνο μιας έκτασης συνολικά 800.000 στρεμμάτων, ανάμεσά τους πάνω από 400.000 στρέμματα του εθνικού πάρκου, υπάρχουν μόνο 4 δασοφύλακες, δηλαδή ένας για κάθε 200.000 στρέμματα, ότι δεν υπάρχει ούτε ένας δασολόγος και ότι ο τελευταίος διοικητικός υπάλληλος συνταξιοδοτήθηκε πριν από 2 χρόνια, με αποτέλεσμα τα αντίστοιχα χρέη να εκτελούνται από τους υπόλοιπους λιγοστούς υπαλλήλους διαφορετικών καθηκόντων. Διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις η χρηματοδότηση που φτάνει στο δασαρχείο είναι μικρότερη από το 10% αυτής που απαιτείται.

Περισσεύει, λοιπόν, η κοροϊδία που επιρρίπτει τις ευθύνες δήθεν στην «κλιματική αλλαγή», στο «δύσβατο ανάγλυφο», στις «δύσκολες και ιδιαίτερες καταστάσεις», στα «ακραία καιρικά φαινόμενα». Είναι, επίσης, απαράδεκτοι και επικίνδυνοι όσοι καλλιεργούν το ρατσιστικό μίσος, ρίχνοντας την ευθύνη για την καταστροφή σε πρόσφυγες και μετανάστες, προσπαθώντας να κρύψουν, για ακόμα μια φορά, τις ευθύνες του καπιταλιστικού κράτους και των κυβερνήσεών του διαχρονικά, των επιχειρηματικών ομίλων που εποφθαλμιούν την περιοχή. Αλήθεια, τα χιλιάδες καμένα στρέμματα σε όλη την Ελλάδα οφείλονται στους μετανάστες; Για άλλη μια φορά, αποδεικνύεται ο ρόλος των φασιστοειδών ως υπερασπιστών του συστήματος.

 

Η καταστροφή φέρνει στην επιφάνεια και μερικές ακόμα αλήθειες

Αποδεικνύεται ότι η «ψηφιακή μετάβαση» δεν μας «σώζει». Τα μεγάλα ποσά που δαπανώνται για την εποπτεία του δάσους με αισθητήρες και λογισμικά προγράμματα για την έγκαιρη ανίχνευση της πυρκαγιάς, αποδείχτηκαν δώρο άδωρο, αφού δεν υπήρχαν όλοι οι υπόλοιποι παράγοντες (δασικοί δρόμοι κ.τ.λ.) για να κατασβεστεί η φωτιά εν τη γενέσει της. Οι νέες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλουν μόνο ενταγμένες σε ένα συνολικό σχέδιο προστασίας του δάσους.

Η συσσώρευση καύσιμης ύλης στο δάσος λόγω της μείωσης της κτηνοτροφίας στην περιοχή είναι αποτέλεσμα της πολιτικής της ΚΑΠ, της ΕΕ και των κυβερνήσεων διαχρονικά είτε από την μη έγκαιρη προστασία από τις ζωονόσους που ξεκλήρισαν πολλά από τα κοπάδια της περιοχής είτε από την εγκατάλειψη της κτηνοτροφίας, αφού δεν εξασφάλιζε ικανοποιητικό εισόδημα για τους κτηνοτρόφους μιας και το λυμαίνονταν οι μεγαλέμποροι. Παράλληλα, αν και η μείωση των κοπαδιών είναι γνωστή εδώ και χρόνια δεν πάρθηκαν τα απαραίτητα μέτρα καθαρισμού του δάσους. Και πώς θα μπορούσε αυτό να γίνει αφού διαχρονικά οι κυβερνήσεις διαθέτουν μόλις το 0,04% του προϋπολογισμού για τα δάση όλης της χώρας.

Η συνειδητή εγκατάλειψη των δασών από τις κυβερνήσεις, η υποχρηματοδότηση, η ανυπαρξία προσλήψεων στις δασικές υπηρεσίες, δεν είναι άσχετα και με το γεγονός ότι παραμένουν και φέτος κενές εκατοντάδες θέσεις στα τμήματα Δασολογίας και Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ορεστιάδα, παράλληλα με τις αρνητικές επιπτώσεις της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, της τράπεζας θεμάτων, κ.τ.λ. Οι φοιτητές αυτών των τμημάτων κάνουν την πρακτική τους στα δάση της περιοχής, θα μπορούσαν να αποτελούν ένα αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό με εξειδικευμένες γνώσεις στην περιοχή και θα μπορούσαν να αποτελούν πραγματική επιστημονική ασπίδα προστασίας των δασών και συνολικά του περιβάλλοντος της περιοχής, να προσέφεραν τις υπηρεσίες τους σε ένα κεντρικό, επιστημονικό σχέδιο προστασίας, χωρίς αντιεπιστημονικούς διαχωρισμούς της πρόληψης από την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών.

Ενα τέτοιο σχέδιο δεν υπάρχει. Αυτό απαντά και στο ερώτημα γιατί δεν πλήττεται εξίσου από καταστροφικές πυρκαγιές και η γειτονική Βουλγαρία. Η παρακαταθήκη του σοσιαλισμού είναι σημαντική ακόμα και πάνω από 30 χρόνια μετά την ανατροπή του. Βέβαια, όσο και σε αυτήν τη χώρα προχωρούν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, όσο τα δάση μετατρέπονται και εκεί σε εμπόρευμα, όσο κυριαρχεί και εκεί η λογική κόστους – οφέλους, δεν θα είμαστε μάντεις αν πούμε ότι τα δάση και σε αυτήν τη χώρα αρχίζουν να κινδυνεύουν, θα δούμε και εκεί καταστροφικές πυρκαγιές.

 

Ο πραγματικός υπαίτιος για τις καταστροφικές πυρκαγιές όπως και συνολικά ο πραγματικός εχθρός του περιβάλλοντος είναι η ίδια η καπιταλιστική ανάπτυξη

Δυστυχώς οι εικόνες από το καμένο δάσος της Δαδιάς δεν είναι οι μόνες που σημειώνουν την οικολογική καταστροφή που συντελείται στην περιοχή του Εβρου. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι σε όλο τον νομό Εβρου διαπράττεται ένα περιβαλλοντικό έγκλημα με πολλαπλές επιπτώσεις στη φύση και τους ανθρώπους της περιοχής. Η καπιταλιστική ανάπτυξη «δείχνει τα δόντια της» στους ανθρώπους και στο περιβάλλον.

Γιατί αποτέλεσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι να τσιγκουνεύεται το κράτος τα ευρώ για δασοπροστασία, αντιπυρική, αντιπλημμυρική προστασία για να τα δίνει απλόχερα στους μεγαλοεπιχειρηματίες με κάθε μορφή επιδοτήσεων, φοροαπαλλαγών, κ.τ.λ. Δεν ξεχνάμε στο νομό επίσης τις δεκάδες πλημμύρες που κόστισαν ακριβά σε καλλιέργειες, σπίτια και επιχειρήσεις, δυστυχώς ακόμα και σε ανθρώπινες ζωές.

Την ίδια ώρα που μπουκώνονται με χρήμα οι επιχειρηματίες της «πράσινης» ανάπτυξης χρυσοπληρώνοντας ο λαός τις πανάκριβες ΑΠΕ κάθε μήνα στο λογαριασμό του ηλεκτρικού ρεύματος, η περιοχή μας έχει γεμίσει άναρχα με αιολικά πάρκα και φωτοβολταϊκά από άκρη σε άκρη. Μετράμε ήδη προστατευόμενα πουλιά νεκρά από τις ανεμογεννήτριες, έχουν ανοιχτεί χιλιόμετρα δρόμων, ξεριζώνοντας χιλιάδες δέντρα, με συνέπειες στη συγκράτηση των υδάτων, σε πλημμυρικά φαινόμενα κ.τ.λ. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά με πρόσφατη τροπολογία επιταχύνεται και η εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων σε περιοχή ανάμεσα στην Αλεξανδρούπολη και τη Σαμοθράκη!

Αποτέλεσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης είναι επίσης οι κίνδυνοι για το περιβάλλον από τον σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου, το γνωστό LNG, που θα κατασκευαστεί στη θαλάσσια περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Κατά την αεριοποίησή του το υγροποιημένο LNG αυξάνει την έκλυση μεθανίου στην ατμόσφαιρα, η οποία έχει πολλαπλάσια αρνητική επίδραση συγκριτικά με το CO₂ στο ζήτημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Ελλοχεύουν επίσης τεράστιοι κίνδυνοι για τη ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της ιχθυοπανίδας με επιπτώσεις στην αλιεία. Οι αεριοποιητές των σταθμών υποδοχής LNG αντλούν μεγάλες ποσότητες θαλασσινού νερού αναμειγνύοντάς το με υποχλωριώδες νάτριο, με τοξική επίδραση στους υδρόβιους οργανισμούς. Επίσης, αυξάνεται ο κίνδυνος ατυχήματος μεγάλης έκτασης.

Αποτέλεσμα της καπιταλιστικής ανάπτυξης και της όξυνσης των ανταγωνισμών ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα είναι οι κίνδυνοι για το περιβάλλον και τους ανθρώπους από τη μεταφορά κατά μήκος του νομού χιλιάδων τόνων επικίνδυνου στρατιωτικού υλικού για λογαριασμό του ΝΑΤΟ στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία. Πέρα από τη στοχοποίηση της περιοχής μας κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ατυχήματος ή δολιοφθοράς κατά τη μεταφορά του. Τα πρόσφατα περιστατικά με την πτώση του «Αντόνοφ» στη γειτονική Καβάλα, ή την έκρηξη στο λιμάνι της Βυρηττού στον Λίβανο δείχνουν ότι οι κίνδυνοι για τον λαό της περιοχής είναι υπαρκτοί και μεγαλώνουν.

 

Ο λαός να κάνει δική του υπόθεση την πάλη για την προστασία του περιβάλλοντος

Επομένως, ο λαός έχει κάθε λόγο να βαδίσει κόντρα στην καπιταλιστική ανάπτυξη που το μόνο που φέρνει είναι τεράστιους κινδύνους για τα δικαιώματα, το εισόδημα, το περιβάλλον και τη ζωή του. Μπορεί να εμπιστευτεί το ΚΚΕ που φωτίζει τον μοναδικό διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης που έχει στο επίκεντρο τις σύγχρονες ανάγκες του, την προστασία του περιβάλλοντος, τον σοσιαλισμό – κομμουνισμό. Να τολμήσει στον αγώνα, σε συμπόρευση με το ΚΚΕ που αποτελεί ασπίδα για το σήμερα και ελπίδα για το αύριο.

Να απαιτήσει τη μονιμοποίηση των 5.000 πυροσβεστών και των 1.500 υπαλλήλων στις δασικές υπηρεσίες. Να καλυφθούν όλες οι ανάγκες σε μέσα, προσωπικό, κτιριακές εγκαταστάσεις. Να απαιτήσει την άμεση έναρξη των αντιδιαβρωτικών, αντιπλημμυρικών έργων στις καμένες – και όχι μόνο – περιοχές, την εφαρμογή επιστημονικού σχεδίου για την αναγέννηση και διαχείριση του δάσους με αποκλειστικά κρατική ευθύνη και γενναία χρηματοδότηση, χωρίς την παρέμβαση ΜΚΟ κ.ά., την προστασία της σπάνιας πανίδας και χλωρίδας του, την αποζημίωση στο 100% όσων επλήγησαν από την πυρκαγιά, αλλά και από όλες τις υπόλοιπες καταστροφές που οι αποζημιώσεις ακόμα εκκρεμούν. Να απαιτήσει να σταματήσει να λειτουργεί η περιοχή μας ως στρατιωτικός κόμβος του ΝΑΤΟ με τους κινδύνους που αυτό εγκυμονεί. Να απαιτήσει να σταματήσουν τα σχέδια κατασκευής του σταθμού LNG σε συνδυασμό με τη δέσμη μέτρων που προτείνει το ΚΚΕ για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του λαού.

Ο λαός της περιοχής να μη δείξει καμία εμπιστοσύνη σε όλους αυτούς που τον έφεραν σε αυτό το σημείο της καταστροφής. Ολοι όσοι κυβέρνησαν έχουν μερίδιο ευθύνης και δεν μπορούν να κάνουν τώρα τους τιμητές και τους προστάτες. Ολοι τους συμφωνούν και ορκίζονται στην καπιταλιστική ανάπτυξη που ματώνει τον λαό, καταστρέφει το περιβάλλον. Αποδεικνύεται, για άλλη μια φορά, ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό, βαδίζοντας στο δρόμο της ανατροπής σε συμπόρευση με το ΚΚΕ. Η αλληλεγγύη που εκφράστηκε κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς με τη συμβολή και των δυνάμεων του ΚΚΕ είναι ελπιδοφόρα για τα λαϊκά συμφέροντα.

του Διονύση ΚΛΑΔΗ*
*Ο Δ. Κλάδης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και Γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης