Όζοι στο θυροειδή αδένα -Τι είναι -Πότε αποτελούν “καμπανάκι” για καρκίνο

Ο θυρεοειδής είναι ένας μικρός ενδοκρινής αδένας σε σχήμα πεταλούδας που βρίσκεται στον λαιμό, κάτω από το μήλο του Αδάμ. Παράγει τις ορμόνες θυροξίνη (γνωστή και ως Τ4) και τριιωδοθυρονίνη (γνωστή και ως Τ3). Αυτές οι ορμόνες παίζουν ρόλο σε ορισμένες σωματικές λειτουργίες, όπως:

• Μεταβολισμός
• Θερμοκρασία σώματος
• Διάθεση και διέγερση
• Σφυγμός και καρδιακός ρυθμός
• Πέψη

Οι όζοι θυρεοειδούς ταξινομούνται ως:

• Απομονωμένος (ένας μόνος όζος)
• Πολλαπλά οζίδια (περισσότερες από μία αναπτύξεις στον θυρεοειδή)
• Κυστικοί (γεμάτοι με υγρό)
• Στερεοί

Περισσότερο από το 90% των όζων στους ενήλικες είναι μη καρκινικοί (καλοήθεις), αλλά μπορεί να αντιπροσωπεύουν καρκίνο του θυρεοειδούς σε περίπου 4-6,5% των περιπτώσεων. Παρόλο που οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς δεν είναι καρκίνος, μερικές φορές μπορεί να είναι σημάδι ή/και να προκαλέσουν νόσο του θυρεοειδούς (θυρεοειδίτιδα).

Όζοι θυρεοειδούς: Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο

Οποιοσδήποτε μπορεί να έχει όζο θυρεοειδούς, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των ενηλίκων. Ωστόσο, είναι περίπου τέσσερις φορές πιο συνηθισμένοι στις γυναίκες.

Εμφανίζονται επίσης πιο συχνά σε άτομα που έχουν έλλειψη ιωδίου μέσω της διατροφής τους. Το ιώδιο είναι απαραίτητο για να παράγει ορμόνες ο θυρεοειδής.

Άλλοι παράγοντες που οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο όζων του θυρεοειδούς:

• Ιστορικό ακτινοβολίας θυρεοειδούς
• Οικογενειακό ιστορικό όζων ή καρκίνου του θυρεοειδούς
• Προχωρημένη ηλικία
• Σιδηροπενική αναιμία
• Κάπνισμα
• Παχυσαρκία
• Μεταβολικό σύνδρομο
• Κατανάλωση αλκοόλ
• Αυξημένα επίπεδα ινσουλινοειδούς αυξητικού παράγοντα-1 (είδος ορμόνης)
• Ινομυώματα μήτρας

Όζοι θυρεοειδούς: Συχνότητα εμφάνισης

Οι όζοι θυρεοειδούς είναι αρκετά κοινοί στον γενικό πληθυσμό. Εντοπίζονται σε περίπου 5-7% των ενηλίκων κατά τη διάρκεια μιας φυσικής εξέτασης.

Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι λιγότερο συχνοί στα παιδιά.

Όζοι θυρεοειδούς: Πότε είναι λόγος ανησυχίας

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι όζοι του θυρεοειδούς δεν αποτελούν λόγο ανησυχίας. Αλλά παρόλο που στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι καλοήθεις, ορισμένοι όζοι του θυρεοειδούς περιέχουν καρκίνο του θυρεοειδούς.

Γι’ αυτόν τον λόγο, θα πρέπει να επισκεφτείτε γιατρό, ώστε να αξιολογήσει το οζίδιο για να βεβαιωθεί ότι είναι καλοήθες. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις καρκίνου, όσο νωρίτερα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί, τόσο το καλύτερο.

Όζοι θυρεοειδούς: Συμπτώματα

Οι περισσότεροι όζοι θυρεοειδούς δεν προκαλούν συμπτώματα. Ωστόσο, εάν έχετε πολλά ή μεγάλα οζίδια, μπορεί να έχετε και πιο εμφανή συμπτώματα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, λοιπόν, τα οζίδια μπορεί να μεγαλώσουν αρκετά ώστε να προκαλέσουν τα ακόλουθα:

• Πρόβλημα με την κατάποση ή την αναπνοή
• Βραχνάδα ή αλλαγές στην φωνή
• Πόνος στο μπροστινό μέρος του λαιμού
• Διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα (βρογχοκήλη)

Η υπερλειτουργία των όζων του θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσει σε υπερπαραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, γνωστή και ως υπερθυρεοειδισμός. Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού είναι:

• Γρήγορος καρδιακός παλμός (αίσθημα παλμών)
• Τρέμουλο ή/και νευρικότητα
• Απώλεια βάρους
• Αυξημένη όρεξη
• Διάρροια και συχνότερες κενώσεις
• Δυσκολία στον ύπνο
• Διογκωμένος θυρεοειδής αδένας (βρογχοκήλη)
• Ελαφριά ή χαμένη εμμηνόρροια

Οι όζοι θυρεοειδούς μπορεί επίσης να σχετίζονται με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών (υποθυρεοειδισμός). Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού περιλαμβάνουν:

• Κούραση
• Μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα χέρια
• Αύξηση βάρους
• Ξηρό, τραχύ δέρμα και μαλλιά
• Δυσκοιλιότητα
• Κατάθλιψη
• Συχνότερη βαριά εμμηνόρροια

Όζοι θυρεοειδούς: Πιθανά αίτια

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν γιατί σχηματίζονται οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς. Τα οζίδια μπορούν να σχηματιστούν για διάφορους λόγους και υπάρχουν διαφορετικοί τύποι, όπως:

• Κολλοειδή οζίδια: Πρόκειται για μία ή περισσότερες υπεραναπτύξεις φυσιολογικού θυρεοειδικού ιστού. Αυτές οι αναπτύξεις δεν είναι καρκίνος (καλοήθεις). Μπορεί να μεγαλώσουν, αλλά δεν εξαπλώνονται πέρα από τον θυρεοειδή αδένα. Αυτοί είναι ο πιο κοινός τύπος όζων του θυρεοειδούς.
• Θυρεοειδείς κύστεις: Πρόκειται για αναπτύξεις που είναι γεμάτες με υγρό ή είναι εν μέρει στερεές και εν μέρει γεμάτες με υγρό. Οι κυστικοί όζοι αποτελούν χαμηλό κίνδυνο για καρκίνο (κακοήθεια) και είτε παρακολουθούνται τακτικά, είτε υποβάλλονται σε βιοψία εάν είναι μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά.
• Φλεγμονώδεις όζοι: Αυτά τα οζίδια αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα μακροχρόνιας διόγκωσης (φλεγμονής) του θυρεοειδούς αδένα. Αυτές οι αναπτύξεις μπορεί να προκαλούν πόνο σε κάποιες περιπτώσεις.
• Πολυοζώδης βρογχοκήλη: Μερικές φορές η βρογχοκήλη αποτελείται από πολλούς όζους (που συνήθως είναι καλοήθεις).
• Υπερλειτουργικοί όζοι θυρεοειδούς: Αυτοί οι όζοι παράγουν επιπλέον θυρεοειδική ορμόνη, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη υπερθυρεοειδισμού. Ο υπερθυρεοειδισμός απαιτεί θεραπεία.
• Καρκίνος του θυρεοειδούς: Ο καρκίνος είναι η μεγαλύτερη ανησυχία όταν σχηματίζονται οζίδια του θυρεοειδούς. Ευτυχώς, ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι πολύ σπάνιος, καθώς εντοπίζεται σε λιγότερο από το 6,5% όλων των όζων του θυρεοειδούς.

Όζοι θυρεοειδούς: Πρόγνωση

Η πρόγνωση για μη καρκινικούς (καλοήθεις) όζους του θυρεοειδούς είναι πολύ καλή. Συχνά δεν χρειάζονται καν θεραπεία και μόνο το 1% περίπου των καλοήθων όζων του θυρεοειδούς προκαλούν θυρεοειδίτιδα, η οποία είναι και θεραπεύσιμη.

Η πρόγνωση για καρκινικούς (κακοήθεις) όζους του θυρεοειδούς ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με διάφορους παράγοντες, όπως:

• Το είδος του καρκίνου
• Η ηλικία σας κατά τη διάγνωση
• Το μέγεθος του όζου/όγκου
• Εάν εξαπλωθεί σε κοντινούς ιστούς, όπως οι λεμφαδένες
• Εάν εξαπλωθεί (κάνει μεταστάσεις) σε πιο μακρινά μέρη του σώματος

Πηγή: onmed.gr, clevelandclinic.org