Ποιο κοινό χαρακτηριστικό των ασθενών με καρκίνο, εμφανίζεται χρόνια πριν από τη διάγνωση

Ο καρκίνος είναι γνωστό ότι οφείλεται σε παράγοντες, όπως το χρόνιο κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η υπερφαγία. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι συνήθειες προκαλούν βλάβες στο DNA και αποδυναμώνουν την άμυνα του σώματός μας, δημιουργώντας το τέλειο περιβάλλον για τη δημιουργία όγκων.

Ωστόσο, ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι ένα μεμονωμένο, τραυματικό γεγονός μπορεί να συνδέεται με την ανάπτυξη της θανατηφόρας ασθένειας χρόνια αργότερα.

Ένα πικρό διαζύγιο, ένας θάνατος ή ένα σοβαρό τραυματικό γεγονός μπορεί να δημιουργήσει μια μόνιμη επίπτωση σε εσάς, μειώνοντας τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεστε στο στρες για το υπόλοιπο της ζωής σας και ενδεχομένως αυξάνοντας τον κίνδυνο για καρκίνο.

Τι δείχνουν τα επιστημονικά στοιχεία για τη σχέση του στρες με τον καρκίνο

Οι γυναίκες που βίωσαν ένα τραυματικό συμβάν, όπως αυτοκινητιστικό ατύχημα ή επίθεση, και είχαν συμπτώματα PTSD, είχαν διπλάσιο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο των ωοθηκών από τις γυναίκες που δεν είχαν βιώσει κάτι τέτοιο, σύμφωνα με μελέτη του 2019 σε περισσότερες από 54.000 γυναίκες.

Μια μελέτη του 2022 με 278 ασθενείς διαπίστωσε ότι η πλειονότητα των ασθενών που είχαν διαγνωστεί με καρκίνο κεφαλής, τραχήλου και παγκρέατος είχαν αντιμετωπίσει ένα διαφορετικό, σημαντικό αγχωτικό γεγονός της ζωής τους μέσα σε πέντε χρόνια από τη διάγνωση του καρκίνου τους.

Ωστόσο, άλλες έρευνες έχουν βρει λιγότερο πειστικές σχέσεις μεταξύ καρκίνου και στρες. Μια μελέτη του 2016 σε περισσότερες από 100.000 γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν βρήκε καμία σχέση μεταξύ ανεπιθύμητων συμβάντων στη ζωή και του κινδύνου καρκίνου του μαστού. Μελέτες σαν αυτές οδηγούν την Δρ. Andrea Lynne Roberts να θεωρήσει ότι η σχέση μεταξύ καρκίνου και στρες δεν είναι πολύ ισχυρή επιστημονικά.

«Είναι αλήθεια ότι τα στρεσογόνα γεγονότα που οδηγούν σε PTSD ή δια βίου συναισθηματικά προβλήματα μπορούν να επηρεάσουν την υγεία και να αυξήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης μιας σειράς από ιατρικές καταστάσεις. Η σχέση μεταξύ του στρες και των καρδιακών παθήσεων, για παράδειγμα, είναι πολύ ισχυρότερη από τη σχέση με τον καρκίνο. Νομίζω ότι αν έχεις υψηλά επίπεδα στρες, ο καρκίνος δεν είναι αυτό που πρέπει να ανησυχείς», είπε η Δρ. Roberts.

Ακόμη και έτσι, όμως, οι επιστήμονες ερευνούν τη σχέση μεταξύ καρκίνου και στρες για δεκαετίες. «Μπορεί να προκαλέσει ένα βαθύ αντίκτυπο στον τρόπο λειτουργίας των συστημάτων του σώματος», δήλωσε ο Δρ. Lorenzo Cohen, Διευθυντής του Προγράμματος Ολοκληρωμένης Ιατρικής στο MD Anderson. «Η καλύτερη εικασία που έχουμε είναι ότι το άγχος κάνει το σώμα σας πιο φιλόξενο στον καρκίνο», που σημαίνει ότι μειώνει τη φυσική άμυνα του σώματος ενάντια στον καρκίνο και άλλες ασθένειες.

Η σημασία των δύο ειδών του στρες στην ανάπτυξη καρκίνου

Το βραχυπρόθεσμο άγχος, το οποίο μπορεί να έχετε ενώ ασχολείστε με τη δουλειά, πριν μιλήσετε δημόσια ή όταν προετοιμάζεστε να παίξετε σε έναν αγώνα, πιθανότατα δεν αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, καθώς το σώμα μπορεί να διαχειριστεί σύντομες στιγμές στρες.

Ωστόσο, ένα μεμονωμένο τραυματικό γεγονός μπορεί να σας οδηγήσει σε κατάθλιψη, άγχος ή μετατραυματική διαταραχή στρες, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε προβλήματα με άγχος στη διάρκεια της ζωής σας, σύμφωνα με το NIH. Αυτό ονομάζεται χρόνιο στρες. Μπορεί να το έχετε για παρατεταμένο χρονικό διάστημα ενώ βρίσκεστε σε τοξικό εργασιακό περιβάλλον, επεξεργάζεστε παιδικά τραύματα ή αντιμετωπίζετε την ανεργία.

Το χρόνιο στρες είναι αυτό που οι γιατροί πιστεύουν ότι προκαλεί τις κυτταρικές αλλαγές στο σώμα που μπορεί τελικά να οδηγήσουν σε καρκίνο, σύμφωνα με τον Δρ. Cohen. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν έχετε αυτό το είδος στρες, το σώμα σας παράγει ορμόνες όπως κορτιζόλη και αδρεναλίνη, συνεχώς. Αυτό ενεργοποιεί το «φυσικό σύστημα συναγερμού» του σώματος σύμφωνα με την Mayo Clinic.

Αυτές οι χημικές ουσίες κάνουν την καρδιά να χτυπά πιο γρήγορα, αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και την ποσότητα σακχάρου στο αίμα για να σας δώσουν περισσότερη ενέργεια. Μειώνουν επίσης τα συστήματα του σώματος που δεν χρειάζονται άμεσα σε ένα σενάριο μάχης ή φυγής -διατηρώντας την ενέργεια που θα χρησιμοποιούσε για να υποστηρίξει το ανοσοποιητικό σύστημα να στείλει αίμα στους μύες, επιτρέποντας να κινηθείτε πιο γρήγορα. Σε βραχυπρόθεσμο στρες, αυτές οι επιπτώσεις εξαφανίζονται γρήγορα.

Πώς το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει καρκίνο

Αλλά αν δεν μπορείτε να ηρεμήσετε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αυτό μπορεί να βαρύνει το σώμα σας, να αποδυναμώσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα, να προκαλέσει κατάθλιψη και πεπτικά προβλήματα, σύμφωνα με τον Δρ. Anil Sood, καθηγητή Γυναικολογικής Ογκολογίας και Αναπαραγωγικής Ιατρικής στο MD Anderson.

Αυτό δυνητικά διευκολύνει την ανάπτυξη του καρκίνου, τόσο επειδή αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο, όσο και επειδή το στρεσαρισμένο ανοσοποιητικό σύστημα είναι λιγότερο έτοιμο να καταπολεμήσει τον καρκίνο.

«Το χρόνιο στρες μπορεί επίσης να βοηθήσει τον καρκίνο να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί με διάφορους τρόπους», είπε ο Δρ. Sood.

Θα μπορούσε να είναι ότι όταν κάποιος είναι αγχωμένος, είναι πιο πιθανό να ενεργήσει με τρόπους που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου -να καπνίζει, να πίνει ή να μην ασκείται, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου (NCI). Αυτό δεν πρέπει να κάνει τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν μια διάγνωση καρκίνου να αισθάνονται ένοχοι, σύμφωνα με τον Δρ. Daniel Bruetman, ογκολόγο στο City of Hope Cancer Center στο Σικάγο.

«Μπορεί να αισθάνονται ότι αν είχαν λιγότερο άγχος, δεν θα είχαν εμφανίσει καρκίνο ή οι θεραπείες θα είχαν αποτέλεσμα», είπε ο Δρ.  Bruetman. Η πραγματικότητα είναι ότι η σύνδεση είναι ασαφής και κανείς δεν πρέπει να αισθάνεται ένοχος για το άγχος του. Υπάρχουν πολλοί άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στην πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, όπως τα γονίδια, οι διατροφικές συνήθειες και η άσκηση.

Ωστόσο, μπορείτε να κάνετε ό,τι καλύτερο μπορείτε για να μάθετε πώς να αντιμετωπίζετε το χρόνιο στρες, είπε ο Δρ. Cohen. Για μερικούς ανθρώπους, αυτό θα μπορούσε να είναι τόσο απλό όσο η αφαίρεση ενός τοξικού ατόμου από τη ζωή τους. Αλλά για άλλους, η διαχείριση του άγχους μπορεί να περιλαμβάνει αναζήτηση θεραπείας, άσκηση διαλογισμού ή βελτίωση των συνηθειών ύπνου.

Πηγή: oloygeia.gr-Μαριάννα Σπανού