Πώς θα επιστραφούν οι δασωθέντες αγροί στους ιδιοκτήτες

Με ενέργειες του Κτηματολογίου θα πραγματοποιηθεί η απόδοση των δασωθέντων αγρών σε περισσότερους από 500.000 πολίτες, δίνοντάς τους επί της ουσίας τίτλους ιδιοκτησίας-εξπρές για τα χωράφια.

Έπειτα από τον πρόσφατο αποχαρακτηρισμό όλων των εκτάσεων που είχαν αποτυπωθεί ως δασωμένοι αγροί, τη σκυτάλη λαμβάνει τώρα ο Φορέας μέσω τροπολογίας που κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, εισάγοντας ειδικές ρυθμίσεις σχετικά με την κτηματογράφηση των εν λόγω εκτάσεων.

Ειδικότερα, απορρίπτονται οι δηλώσεις του Δημοσίου επί των δασωμένων αγρών, για τις οποίες δεν θεμελιώνεται το δικαίωμα του Δημοσίου και ανακαλούνται αυτοδικαίως αποφάσεις που εκδόθηκαν από τις επιτροπές ενστάσεων με τις οποίες αναγνωρίστηκαν δικαιώματα του Δημοσίου επί των εκτάσεων αυτών, ενώ παράλληλα καταργούνται εκκρεμείς υποθέσεις ενώπιον των συγκεκριμένων επιτροπών.

Στο διαδικαστικό κομμάτι, το Γραφείο Κτηματογράφησης προβαίνει σε διορθώσεις των οικείων κτηματολογικών πινάκων, καταχωρίζοντας ως κύριους των παραπάνω ακινήτων τους ιδιώτες που έχουν υποβάλει σχετική δήλωση εγγραπτέου δικαιώματος, ενώ το ελληνικό Δημόσιο παραιτείται από τις ασκηθείσες αγωγές και αιτήσεις που αφορούν στη διόρθωση ανακριβών πρώτων κτηματολογικών εγγραφών σχετικά με τις εκτάσεις αυτές.

«Με την αξιολογούμενη ρύθμιση αποσαφηνίζονται και αποκαθίστανται, με άμεσες διαδικασίες ενώπιον του ελληνικού Κτηματολογίου και προς αποφυγή χρονοβόρων δικαστικών διενέξεων, τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των ιδιωτών που διαθέτουν τίτλους κυριότητας σε αγρούς που δασώθηκαν και στους οποίους προκρίθηκε ή επρόκειτο να προκριθεί το ελληνικό Δημόσιο ως κύριος στις ιδιοκτησίες λόγω των υποβληθεισών δηλώσεων που εδράζονταν μόνο στην επίκληση του τεκμηρίου κυριότητάς του επί δασικών εκτάσεων ή του κυρωμένου δασικού χάρτη, που ως νομιμοποιητικοί λόγοι που θεμελίωναν δικαίωμα κυριότητας του ελληνικού Δημοσίου κρίνονται μη επαρκείς για ασφάλεια δικαίου και την παγίωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των συγκεκριμένων εκτάσεων», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην τροπολογία.

Το μέγεθος του προβλήματος των δασωμένων αγρών ήρθε στην επιφάνεια από την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Οπως είχε κάνει γνωστό ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς, πρόκειται για 6.800.000 στρέμματα, έκταση που αντιστοιχεί στο 5,54% των αναρτημένων δασικών χαρτών, που εμφανίζονται στους αναρτημένους δασικούς χάρτες ως Α.Δ., δηλαδή άλλης μορφής, κυρίως αγροτικής, σε αεροφωτογραφίες παλαιότερης λήψης και δάση ή δασικές στις αεροφωτογραφίες πρόσφατης λήψης και στις αυτοψίες ή στους κτηματικούς χάρτες.

Με την πρόσφατη ρύθμιση, οι πολίτες απέκτησαν δικαίωμα κατοχύρωσης των εκτάσεων που έχουν χαρακτηριστεί δασωμένοι αγροί. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου. Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις εκτάσεις αυτές ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.

Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα το Δημόσιο δεν διεκδικούσε την κυριότητα των εκτάσεων αυτών μόνο εφόσον ιδιώτης προσκόμιζε τίτλο παλαιότερο του 1946. Η ρύθμιση αυτή αφορά ουσιαστικά όλες τις περιοχές όπου ισχύει το τεκμήριο υπέρ του Δημοσίου.

Πηγές από το Κτηματολόγιο εκτιμούν ότι από τη ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς επηρεάζονται περισσότερα από 1.200.000 οικόπεδα. Ως ποσοστό επί του συνόλου μιας περιφερειακής ενότητας, οι περισσότερες εκτάσεις βρίσκονται στη Λευκάδα και το Μεγανήσι (15%) και την Αρκαδία (12,5%). Ακολουθούν η Μεσσηνία (11,7%), η Καστοριά (11,4%) και η Χαλκιδική (10,1%).

 

Ποιες εκτάσεις αποχαρακτηρίζονται

Επιδότηση ρεύματος: Οι δικαιούχοι, η διαδικασία βήμα-βήμα και τα ποσά [πίνακες & παραδείγματα]

Αγροί που άλλαξαν μορφή. Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα κυριότητας σε εκτάσεις που εμφανίζονται στις αεροφωτογραφίες του 1945, ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, με αγροτική μορφή που δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα, επί των οποίων το Δημόσιο δεν θεμελιώνει δικαιώματα κυριότητας βάσει τίτλου.

Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής που έχουν εκδοθεί για τις ανωτέρω εκτάσεις ανακαλούνται ακόμη και αν τελεσιδίκησαν δικαστικά.

Εκτάσεις με εμβαδόν έως 30 στρέμματα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση, χωρίς να επιτρέπεται η περαιτέρω αλλαγή της χρήσης τους.

Δικαίωμα να ζητήσουν την αλλαγή της χρήσης για γεωργική και δενδροκομική εκμετάλλευση έχουν όσοι αξιώνουν δικαιώματα κυριότητας επί των ανωτέρω εκτάσεων, δυνάμει τίτλων νόμιμα μεταγεγραμμένων.

Η αλλαγή της χρήσης επιτρέπεται, κατόπιν άδειας που χορηγείται από τον γενικό διευθυντή Δασών στον οποίο υπάγεται η αρμόδια Δασική Υπηρεσία, μετά από εισήγηση του οικείου δασάρχη ή του διευθυντή Δασών, εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στον νομό.

Ειδικά, για εκτάσεις μεγαλύτερες των 5 στρεμμάτων, προκειμένου να χορηγηθεί άδεια, διαπιστώνεται, με βάση σχετική οικονομοτεχνική μελέτη, η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης και συντάσσεται από ιδιώτη γεωτεχνικό επιστήμονα.

Στις ανωτέρω εκτάσεις, πέραν της επιτρεπτής επέμβασης, εφαρμόζονται και οι υπόλοιπες διατάξεις της δασικής νομοθεσίας περί επιτρεπτών επεμβάσεων.

Αγροί που απέκτησαν μορφή δασικής έκτασης δεν υπάγονται στις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας και επιτρέπεται η απομάκρυνση της φυόμενης δασικής βλάστησης, μετά από άδεια του οικείου δασάρχη ή του διευθυντή Δασών εάν δεν υφίσταται Δασαρχείο στο νομό, κατόπιν αιτήσεως του προσώπου που προβάλλει δικαιώματα κυριότητας στην έκταση. Ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να αποδείξει το έννομο συμφέρον του να αιτηθεί την απομάκρυνση της δασικής βλάστησης, συνυποβάλλει με την αίτησή του:

α) είτε συμβολαιογραφικούς τίτλους,

 

β) είτε δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9),

 

γ) είτε ένορκες βεβαιώσεις,

 

δ) είτε οποιοδήποτε άλλο στοιχείο από το οποίο να πιθανολογείται ο νομικός δεσμός του με το ακίνητο.

 

Διοικητικές πράξεις που εκδόθηκαν κατ’ εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας για την προστασία των ανωτέρω εκτάσεων, ανακαλούνται.

Στην ίδια διαδικασία υπάγονται και τα ακίνητα δασικού χαρακτήρα που διατέθηκαν ως κληροτεμάχια, τα οποία εμφανίζονται στις πλησιέστερες στο χρόνο της παραχώρησης αεροφωτογραφίες με αγροτική μορφή και δασώθηκαν μεταγενέστερα, ανεξάρτητα από τη μορφή που απέκτησαν αργότερα.

 

Εξαίρεση

Στο μεταξύ, με άλλο άρθρο της τροπολογίας, προβλέπεται η υποχρεωτική εξαίρεση από την αναδάσωση των εκτάσεων εκείνων που έχουν κηρυχθεί αναδασωτέες, αλλά στους δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί δεν εμφανίζονται να έχουν το χαρακτήρα και τη μορφή δασών ή δασικών εκτάσεων, καθορίζεται δε η διαδικασία αναμόρφωσης των κυρωθέντων ολικώς ή μερικώς σχετικών δασικών χαρτών.

Τίτλοι-εξπρές για τα χωράφια – Πώς θα επιστραφούν οι δασωθέντες αγροί στους ιδιοκτήτες

 

Περαιτέρω, ορίζεται ότι το Δημόσιο δεν προβάλει δικαιώματα κυριότητας στις περιπτώσεις των ανωτέρω εκτάσεων, ενώ ανακαλούνται τα σχετικά πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής.