Τράπεζα Θεμάτων στο Λύκειο: Τα έξι SOS που πρέπει να γνωρίζουν μαθητές και γονείς

1. Τι είναι η τράπεζα θεμάτων;

Πρόκειται για σύνολο θεμάτων, τα οποία είναι αναρτημένα στη σελίδα του ΙΕΠ (Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής), στο σύνδεσμο https://trapeza.iep.edu.gr/public/subjects.php . Με αυτόν τον τρόπο, οι μεν καθηγητές μπορούν να τα χρησιμοποιούν στο μάθημα τους και οι δε μαθητές μπορούν να κάνουν εξάσκηση στη διάρκεια της χρονιάς.

 

2. Πότε αξιοποιήθηκε η τράπεζα θεμάτων για πρώτη φορά, με ποιον τρόπο και σε ποια μαθήματα;

Η τράπεζα εφαρμόστηκε πρώτη φορά στις προαγωγικές εξετάσεις του Ιουνίου 2022 στις τάξεις Α και Β Λυκείου. Το 50% των θεμάτων επιλέχθηκαν με ηλεκτρονική κλήρωση, λίγο πριν την ώρα εξέτασης του κάθε μαθήματος, από την τράπεζα και μπήκαν αυτούσια ως θέματα, χωρίς καμία αλλαγή. Το υπόλοιπο 50% της εξέτασης διαμορφώθηκε από τους ίδιους τους διδάσκοντες. Στην Α Λυκείου, εξετάστηκαν με αυτόν τον τρόπο τα εξής 8 μαθήματα: Γλώσσα και Λογοτεχνία, Αρχαία, Ιστορία, Αγγλικά, Άλγεβρα, Γεωμετρία, Φυσική, Χημεία. Στην Β Λυκείου, εξετάστηκαν με αυτόν τον τρόπο τα εξής: Γλώσσα και Λογοτεχνία, Ιστορία, Αγγλικά, Άλγεβρα, Γεωμετρία, Βιολογία + Λατινικά, Αρχαία (για την ομάδα των Ανθρωπιστικών) + Μαθηματικά, Φυσική (για την ομάδα των Θετικών).

 

3. Για τη σχολική χρονιά 2022-23, ισχύουν τα ίδια;

Ναι, για τα παραπάνω μαθήματα της Α και Β Λυκείου δεν αλλάζει κάτι. Επιπλέον, φέτος για πρώτη φορά θα εφαρμοστεί το ίδιο σύστημα και στην ενδοσχολική εξέταση των μαθημάτων της Γ Λυκείου για τη διαμόρφωση του Απολυτηρίου βαθμού. Η τράπεζα θεμάτων στην Γ θα ολοκληρωθεί στη διάρκεια της φετινής χρονιάς και δε θα σχετίζεται με την εξέταση των μαθημάτων σε πανελλαδικό επίπεδο. Τονίζουμε ότι οι εξετάσεις για το Απολυτήριο δε συμμετέχουν στον καθορισμό των μορίων εισαγωγής. Ως εκ τούτου, η τράπεζα θεμάτων στη Γ Λυκείου δε θα σχετίζεται με τα μόρια των υποψηφίων.

4. Ποια είναι η ύλη στα μαθήματα που εξετάζονται με εφαρμογή της τράπεζας;

Καταρχήν, δεν υπάρχει πλέον διδακτέα ύλη στο Λύκειο, αλλά μόνο εξεταστέα. Αυτή καθορίζεται από την αρχή της σχολικής χρονιάς και είναι ίδια για όλα τα Λύκεια της Επικράτειας. Με άλλα λόγια, έχουμε πανελλαδική ύλη και στις τάξεις Α και Β Λυκείου. Στο παρελθόν, οι ίδιοι οι καθηγητές σε κάθε σχολείο καθόριζαν την τελική ύλη από το σύνολο της διδακτέας. Έτσι, υπήρχαν, συχνά, μικρές διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα σχολεία. Αυτό δε συμβαίνει πλέον. Καθώς όλα τα θέματά της είναι ισοπίθανα μέσω της κλήρωσης, η εφαρμογή της τράπεζας προϋποθέτει ευθυγράμμιση όλων των Λυκείων στην ίδια ύλη.

 

5. Ποιος είναι o βαθμός δυσκολίας της τράπεζας θεμάτων σε σχέση με τα σχολικά βιβλία;

Σε γενικές γραμμές, μπορούμε να πούμε ότι αρκετές από τις ασκήσεις έχουν παρόμοιο ύφος με τις σχολικές στα περισσότερα μαθήματα. Όμως, υπάρχουν και πολλά θέματα που έχουν μεγαλύτερη πολυπλοκότητα από αυτήν που παρουσιάζεται στα σχολικά βιβλία. Οι απαιτήσεις των σχολικών ασκήσεων, λοιπόν, δεν ευθυγραμμίζονται με τις συνολικές απαιτήσεις των θεμάτων της τράπεζας.

 

6. Η τράπεζα καλύπτεται διδακτικά στο σχολείο;

Οι καθηγητές έχουν υποχρέωση να ολοκληρώσουν την ύλη με την κατεύθυνση και οπτική του σχολικού εγχειριδίου. Δεν υπάρχουν σαφείς οδηγίες σε σχέση με την ίδια την τράπεζα. Πέρυσι, υπήρξαν καθηγητές που κατάφεραν και ασχολήθηκαν με κάποιες ασκήσεις εκτός του σχολικού και εντός της τράπεζας, παρόλες τις δυσκολίες που είχε η χρονιά, λόγω του covid. Είναι γεγονός, όμως, ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο σε ένα τμήμα πολλών μαθητών, με διακύμανση στο επίπεδο τους, να καλύψει ένας καθηγητής ένα μεγάλο ποσοστό θεμάτων, επιπλέον των ασκήσεων του σχολικού. Είναι  εξαιρετικά δύσκολο χρονικά, δεδομένου ότι τα θέματα στην τράπεζα, σε πλήθος, είναι εκατοντάδες ανά διδακτικό αντικείμενο.

Μανιάτης Γεώργιος, Μαθηματικός, Υπεύθυνος Σπουδών